Μιλώντας πρόσφατα σε συνέδριο στο Ζάππειο, κορυφαίος πολιτικός μας με μια φράση κατάφερε να δολοφονήσει ταυτόχρονα τόσο την Αθηναϊκή Δημοκρατία όσο και τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό. Δείτε πιο κάτω ποιος και πώς το διέπραξε. Αλλά πρώτα ας κάνουμε δυο μικρές ιστορικές αναδρομές!
Λίγο μετά τη μάχη του Μαραθώνα ανέτειλε στην Αθήνα το άστρο του Θεμιστοκλή. Αρχομανής και φιλόδοξος φρόντισε να εξοριστούν ο ένας μετά τον άλλο οι πολιτικοί του αντίπαλοι. Μετά και την εξορία του Αριστείδη, το 482 π.Χ. ο Θεμιστοκλής ήταν απερίσπαστος να φροντίσει για τη δημιουργία του ισχυρού ναυτικού της Αθήνας, στα πλαίσια της προετοιμασίας για την απόκρουση της επόμενης επίθεσης των Περσών.
Μετά τη μάχη των Θερμοπυλών οι Πέρσες κατηφόριζαν προς την Αθήνα και ο στόλος τους βρέθηκε στα ανοιχτά της Εύβοιας. Οι Αθηναίοι πρότειναν για αρχηγό του συμμαχικού Ελληνικού στόλου το Θεμιστοκλή, αλλά οι Σπαρτιάτες αντιπρότειναν τον Ευρυβιάδη. Στις γεμάτες ένταση συζητήσεις για το αν θα ναυμαχήσουν τους Πέρσες στον Ισθμό ή στη Σαλαμίνα, ο Ευρυβιάδης σήκωσε τη μαγκούρα του απειλητικά κι ο Θεμιστοκλής είπε το ιστορικό "Πάταξον μεν, άκουσον δε". Το μεγαλείο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας στη δυνατότητα ελεύθερης διατύπωσης της γνώμης, αυτό που τόσο μας λείπει σήμερα.
Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ (François-Marie Arouet, 21 Νοεμβρίου 1694 – 30 Μαΐου 1778), ευρύτερα γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος (Voltaire), ήταν Γάλλος συγγραφέας, ιστορικός και φιλόσοφος. Στον 21ο αιώνα έγινε γνωστός επειδή κορυφαίος Έλληνας πολιτικός αγόρασε το σπίτι του στο Παρίσι, ως συνήθως με σκοτεινό "πόθεν έσχες". Στο 18ο αιώνα πάντως έγινε διάσημος για το πνεύμα του, τις επιθέσεις του εις βάρος της Καθολικής Εκκλησίας και την υπεράσπιση της ανεξιθρησκίας και της ελευθερίας του λόγου. Έγινε επίσης διάσημος μέχρι τις μέρες μας για τη φράση "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες", (αν και η wikipedia λέει πως στην πραγματικότητα η φράση αυτή γράφτηκε πρώτη φορά από την Evelyn Beatrice Hall στο βιογραφικό βιβλίο της The Friends of Voltaire). Θεωρείται κεντρική μορφή και ενσάρκωση του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα.
Εδώ τελειώνουν οι αναδρομές. Έχουμε λοιπόν ως
πολιτισμική κληρονομιά το "Πάταξον μεν,
άκουσον δε" από την Αθηναϊκή Δημοκρατία και το "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι
θανάτου το δικαίωμά σου να το λες" απ' τον Ευρωπαϊκό
Διαφωτισμό. Εύλογο είναι να έχουμε κάθε απαίτηση απ' τους πολιτικούς μας να
σέβονται την πολιτισμική μας κληρονομιά, αλλά εδώ είναι ...