Προς κ. Σταθάκη, ΡΑΕ & ΑΔΜΗΕ: τι έσωσε το χειμώνα τα συστήματα ηλεκτροδότησης των ΗΠΑ απ' το "Bomb Cyclone";

Απ' τις 27 Δεκέμβρη 2017 μέχρι τις 8 Γενάρη 2018 μια εκτεταμένη και παρατεταμένη χιονοθύελλα σάρωσε την ανατολική ακτή των ΗΠΑ, δοκιμάζοντας τις αντοχές των συστημάτων ηλεκτροδότησης και μένοντας στην ιστορία με το όνομα "Bomb Cyclone". Μια νέα μελέτη, από το Εθνικό Εργαστήριο Ενεργειακών Τεχνολογιών (NETL) του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε στα μέσα Μάρτη, έδειξε ότι η συνεχιζόμενη απόσυρση των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα θα μπορούσε να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ικανότητα της χώρας να καλύψει τις ανάγκες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια μελλοντικών σημαντικών καιρικών φαινομένων, εάν συνεχιστεί ο σημερινός ρυθμός απόσυρσης των ανθρακικών εργοστασίων. Η έκθεση έχει τίτλο "Reliability, Resilience and the Oncoming Wave of Retiring Baseload Units, Volume I: The Critical Role of Thermal Units During Extreme Weather Events" και πρακτικά αποδεικνύει, με τη "βούλα" κρατικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, πως ενεργειακή ασφάλεια με αιολικά και Φ/Β μπορεί να ονειρεύεται μόνο ο Σταθάκης και μόνο όταν ονειρεύεται ξεσκέπαστος.

Η έκθεση δείχνει επίσης ότι κατά τις χειρότερες ημέρες της χιονοθύελλας, στις 5-6 Ιανουαρίου 2018, χωρίς την ελαστικότητα των ανθρακικών εργοστασίων - την ικανότητά τους να προσφέρουν φορτίο βάσης συνεχώς στη διάρκεια του 24ώρου -"the eastern United States would have suffered severe electricity shortages, likely leading to widespread blackouts" - οι ανατολικές Πολιτείες θα είχαν υποστεί σοβαρές ελλείψεις ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες πιθανότατα θα οδηγούσαν σε εκτεταμένες διακοπές ηλεκτροδότησης, σε ξεγυρισμένα μπλακ άουτ.

Για τη μελέτη του συμβάντος η ανάλυση του Υπουργείου Ενέργειας επικεντρώθηκε σε πέντε τομείς οργανωμένων αγορών, που διαχειρίζονται ανεξάρτητοι διαχειριστές συστημάτων ηλεκτροδότησης - Independent System Operators (ISO): ο ISO της Νέας Αγγλίας (ISO-NE), ο ISO της Νέας Υόρκης (NYISO), η διασύνδεση PJM (PJM), ο Midcontinent ISO (MISO) και το Southwest Power Pool (SPP). Στη συνέχεια η ανάλυση επεκτάθηκε για να συμπεριλάβει το διαχειριστή του συστήματος του Τέξας (ERCOT). Τα βασικά ευρήματα της μελέτης, που καλό είναι να τα μελετήσουν με προσοχή η Εθνική Επιτροπή για την Ενέργεια και το Κλίμα, η ΡΑΕ κι ο ΑΔΜΗΕ, είναι:

• Στο σύνολο των έξι ISO οι ανθρακικές μονάδες παρείχαν το 55% της απαιτούμενης αυξημένης ημερήσιας παραγωγής ή 764.000 από τις 1.213.000 γιγαβατώρες ανά ημέρα. 
• Ο συνδυασμός μονάδων ορυκτών και πυρηνικών καυσίμων παρείχε το 89% της ηλεκτρικής ενέργειας κατά την αιχμή της ζήτησης σε όλα τα ISO, με το 69% να προέρχεται από ορυκτές πηγές ενέργειας (σχεδόν όλες από τις παραδοσιακές πηγές φορτίου βάσης). 
• Λόγω περιορισμών του αγωγού φυσικού αερίου και προβλημάτων παράδοσης, στα βορειοανατολικά όλη η επιπλέον ζήτηση καλύφθηκε με πετρέλαιο και ειδικά το ISO-NE κάλυψε οριακά τη ζήτηση, καθώς τα αποθέματα πετρελαίου εξαντλήθηκαν γρήγορα. 
• Στο PJM, τον μεγαλύτερο ISO, ο άνθρακας παρείχε την πιο ανθεκτική μορφή παραγωγής, λόγω της διαθέσιμης εφεδρικής δυναμικότητας και της διαθεσιμότητας καυσίμων, υπερβαίνοντας κατά πολύ όλες τις άλλες πηγές (παρέχοντας τρεις φορές την αύξηση της παραγωγής από φυσικό αέριο και δώδεκα φορές την αύξηση από πυρηνικές μονάδες). Χωρίς τη διαθέσιμη δυναμικότητα από μερικώς χρησιμοποιούμενες ανθρακικές μονάδες, "PJM would have experienced shortfalls leading to interconnect-wide blackouts"- το σύστημα PJM θα αντιμετώπιζε ελλείψεις που θα οδηγούσαν σε εκτεταμένα μπλακ άουτ. 
• Στο PJM, η αξία της ελαστικότητας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας βάσει καυσίμων κατά τη διάρκεια της χιονοθύελλας υπολογίστηκε σε 3,5 δισ. δολάρια. 
• Η έλλειψη επαρκούς υποδομής αγωγού φυσικού αερίου και η αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου για θέρμανση οδήγησαν σε ...
  απότομες αυξήσεις στις τιμές spot φυσικού αερίου, που υπερβαίνουν το 300% σε ολόκληρη τη βορειοανατολική και τη μεσαία ακτή του Ατλαντικού. Η άνοδος ήταν ιδιαίτερα έντονη στη Νέα Υόρκη, με τις τιμές (spot Transco Zone 6 NY) να αυξάνονται κατά σχεδόν 700% από τις 28 Δεκεμβρίου ($ 17,65/MMBtu) στις 5 Ιανουαρίου ($ 140,25/MMBtu). 
• Οι -υψηλές- τιμές του φυσικού αερίου και η -περιορισμένη- διαθεσιμότητά του για ηλεκτροπαραγωγή οδήγησαν σε σημαντικό ρόλο τις μονάδες με δυνατότητα διπλού καυσίμου (δυνατότητα χρήσης διαφορετικών καυσίμων). Μονάδες με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμων, οι οποίες διαφορετικά θα ήταν αντιοικονομικές ή θα ήταν εκτός λειτουργίας εξαιτίας των -πιο χαμηλών-τιμών του φυσικού αερίου, παρείχαν πρόσθετη ισχύ καίγοντας πετρέλαιο, ιδίως στον ISO-NE, όπου πάνω από 2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου κάηκαν κατά τη διάρκεια της 12ήμερης περιόδου (η ποσότητα αυτή αντιπροσωπεύει πάνω απ' το 50% της διαθέσιμης δυναμικότητας σύμφωνα με το πρόγραμμα χειμερινής αξιοπιστίας του ISO). Εκτιμάται ότι το 60% του πετρελαίου εσωτερικής καύσης στο Πετρέλαιο Διοίκησης για την Αμυντική Περιοχή (PADD) Ι εισάγεται απευθείας ή προέρχεται από εισαγόμενο αργό πετρέλαιο. 
• Η πυρηνική ενέργεια, παρά το γεγονός ότι είναι ζωτικής σημασίας για ένα σταθερό δίκτυο, γενικά ήταν συνεχώς στη μέγιστη απόδοση, με αμελητέα δυνατότητα πρόσθετης ισχύος κατά τη διάρκεια της χιονοθύελλας. 
• Η διαθέσιμη αιολική ενέργεια ήταν κατά 12% χαμηλότερη κατά τη διάρκεια του "Bomb Cyclone" σε σύγκριση με μια τυπική χειμερινή μέρα, με αποτέλεσμα την ανάγκη για πρόσθετη παραγωγή από ορυκτά καύσιμα, προκειμένου να υποκαταστήσει τόσο το έλλειμμα αιολικής παραγωγής όσο και την μεγαλύτερη ζήτηση ηλεκτρισμού κατά τη διάρκεια της χιονοθύελλας. 
• Η απόσυρση υποδομής παραγωγής από ανθρακικές και πυρηνικές μονάδες μεγάλης ηλικίας μπορεί να έχει υποεκτιμηθεί, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την αξιοπιστία και αδυναμία κάλυψης της προβλεπόμενης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη μελέτη για την αξιολόγηση των επιπτώσεων.

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και αναδημοσιεύονται στο Facebook. Να επισκέπτεστε τακτικά το ιστολόγιο για να δείτε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook μάλλον δεν θα σας στείλει σχετική ειδοποίηση. 

Αυτά λοιπόν συμβαίνουν στις ΗΠΑ, εκεί όπου έχουν δικό τους φθηνό σχιστολιθικό φυσικό αέριο, εκεί όπου έχουν δικό τους φθηνό πετρέλαιο απ' τη νέα/εντατική εκμετάλλευση παλαιών κοιτασμάτων και προβληματίζονται απ' το νέο αιολικό φιάσκο, 12% λιγότερη παραγωγή, την οποία πού θα την έβρισκαν μέσα στη χιονοθύελλα; Μήπως μπορούν ν' απαντήσουν οι κ. Σταθάκης και Βερροιόπουλος; Μήπως η ΡΑΕ; Μήπως η Εθνική Επιτροπή για την Ενέργεια και το Κλίμα; Καθώς αυτά ακριβώς είναι τα ερωτήματα που καλούνται ν' απαντήσουν με το νέο Εθνικό Ενεργειακό Σχεδιασμό, να διασφαλίσουν την ηλεκτροδότηση της χώρας με όλες τις συνθήκες και να κρατήσουν και χαμηλά τα τιμολόγια, χωρίς αυξήσεις 700% μόλις χιονίσει μερικές μέρες. Η ομάδα των μελετητών στις ΗΠΑ πάντως είναι ξεκάθαρη: "coal was the most resilient form of power generation during the event and that removing coal from the energy mix would worsen threats to the electrical grid’s dependability during future severe weather events. - ο άνθρακας ήταν η πιο ανθεκτική μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια του γεγονότος και η απομάκρυνση του άνθρακα από το ενεργειακό μίγμα θα επιδεινώσει τις απειλές για την αξιοπιστία του ηλεκτρικού δικτύου κατά τη διάρκεια των μελλοντικών σοβαρών καιρικών φαινομένων."

Για όποιον τώρα έχει στοιχειώδη μνήμη, οι καταστάσεις που έζησαν φέτος στις ΗΠΑ δεν διαφέρουν ουσιωδώς απ' τις καταστάσεις που ζήσαμε στην Ελλάδα στο δίμηνο Δεκέμβρη 2016 - Γενάρη 2017, τότε που τα αιολικά των Μπιρμπίλη-Σκουρλέτη-Βερροιόπουλου-Σταθάκη ήταν επίσης ανύπαρκτα, τότε που αέριο δεν υπήρχε ούτε για δείγμα, τότε που η ΔΕΗ δούλευε μέσα στο καταχείμωνο τα υδροηλεκτρικά και λειτουργούσε μονάδες αερίου καίγοντας πετρέλαιο προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση,  ακριβώς τότε που χωρίς τις παλιές, καλές, αξιόπιστες λιγνιτικές μονάδες η χρεοκοπημένη χώρα θα είχε μείνει και χωρίς ρεύμα. Μόνο που αυτές οι καταστάσεις δεν είναι "κεραυνός εν αιθρία", περιγράφονται επακριβώς στην περίφημη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2013-2020 του ΑΔΜΗΕ κι όποιος δεν την διάβασε καλά θα κάνει να τη διαβάσει!