Ο Τζόκοβιτς, ο "Ζανταρίτης", η Αυστραλία και πώς η δήθεν "πράσινη" ανάπτυξη σκοτώνει το τέννις.

Ο Τζόκοβιτς είναι τα τελευταία χρόνια το αδιαφιλονίκητο Νο 1 στο παγκόσμιο τένις. Ταυτόχρονα, ως εξέχων αθλητής, ο λόγος του έχει ξεχωριστή σημασία για τα διεθνή Μέσα και ως Σέρβος συχνά αντιμετωπίζεται ως "πρεσβευτής" της χώρας του στο εξωτερικό. Σε λίγες ημέρες ξεκινά το Αυστραλιανό Όπεν, η πρώτη απ' τις τέσσερις μεγαλύτερες διοργανώσεις στον πλανήτη (Grand Slam). Πολυνίκης του Αυστραλιανού Όπεν και με 20 κατακτήσεις Grand Slam ο Τζόκοβιτς, ετοιμαζόταν να διεκδικήσει και φέτος το τρόπαιο και να ξεπεράσει προηγούμενους πολυνίκες του θεσμού.

Κάπου εκεί, στο ταξίδι του Τζόκοβιτς μπλέχτηκε η πολιτική κι ως γνωστόν, όπου εμπλέκεται η πολιτική, συνήθως υποφέρει η κοινή λογική. Ο Τζόκοβιτς για τους δικούς του λόγους δεν έχει εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού, (σημερινό ρεπορτάζ της ΕΡΤ1 απ' τη Μελβούρνη ανέφερε πως είχε βρεθεί θετικός τον Δεκέμβριο), κι η Αυστραλιανή κυβέρνηση, που αφενός είναι έτσι κι αλλιώς "δύσκολη" στη χορήγηση βίζας κι αφετέρου έχει παγκόσμιο ρεκόρ στα λοκντάουν για τον κορονοϊό, έσπευσε να φέρει προσκόμματα στο ταξίδι του Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη. Όπως όμως δείχνει η μεγάλη εικόνα, ο [μη] εμβολιασμός ήταν απλά μια πρόφαση ...

Μετά από διαβουλεύσεις ο Τζόκοβιτς περιχαρής ανακοίνωσε πως εξασφάλισε άδεια εισόδου στην Αυστραλία κι αναχώρησε για το πολύωρο ταξίδι, που δεν είναι και ακριβώς κάτι σαν το Σύνταγμα-Πασαλιμάνι. Και μόλις έφθασε στη Μελβούρνη, η Αυστραλιανή κυβέρνηση "θυμήθηκε" να διαπιστώσει πως "τα χαρτιά δεν είναι εντάξει" και πως ο Τζόκοβιτς "μπορεί να γυρίσει στη Σερβία όποτε θέλει".

Ωστόσο, για το τι πραγματικά συνέβη, πρέπει να γυρίσουμε το ρολόι αρκετά πίσω. Το 2004 κοντά στη Σερβική πόλη Loznica, κάπου 160 χιλιόμετρα Δυτικά του Βελιγραδίου, ανακαλύφθηκε ...

ένα κοίτασμα "ζανταρίτη" (jadarite), ενός πυριτικού ορυκτού με λίθιο-νάτριο-βόριο. Την έρευνα για αξιοποίηση του κοιτάσματος ανέλαβε ο αγγλο-αυστραλιανός γίγαντας της μεταλλευτικής βιομηχανίας Rio Tinto, και στην ετήσια έκθεση για το 2016 ανακοίνωσε βέβαια αποθέματα 52,4 εκατ. τόνων με περιεκτικότητα 1,79% Li₂O/19,2% B₂O₃, πιθανά αποθέματα 83,3 εκατ. τόνων με περιεκτικότητα 1,90% Li₂O/13,0% B₂O₃ και συνολικά αποθέματα 135,7 εκατ. τόνων με περιεκτικότητα 1,86% Li₂O/15,4% B₂O₃..

Με τα αποθέματα αυτά το έργο Jadar, (απ' τον ομώνυμο τοπικό ποταμό), είναι το μεγαλύτερο παρόμοιο στον κόσμο και μπορεί να δώσει ανθρακικό λίθιο ποιότητας κατάλληλης για την παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και μπαταριών για αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ. Επιπλέον, θα παράγει βορικά άλατα, που χρησιμοποιούνται στην ανάπτυξη εξοπλισμού για ηλιακά πάνελ και ανεμογεννήτριες, σε λιπάσματα, κεραμικά, κλπ. Πρόκειται δηλαδή για ένα πολύ σημαντικό κοίτασμα, που μπορεί να υπηρετήσει τη δήθεν "πράσινη" ανάπτυξη, εξασφαλίζοντας υπερκέρδη στο μεταλλευτικό γίγαντα.

Τον Ιούλιο 2017 η Rio Tinto και η Σερβική κυβέρνηση υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για την ανάπτυξη του κοιτάσματος, με προγραμματισμό έναρξης της κατασκευής το 2020 και εκμετάλλευσης το 2023. Το Φεβρουάριο 2020 ολοκληρώθηκε η έρευνα περιχάραξης του κοιτάσματος και ο σχεδιασμός πρόβλεπε ένα υπόγειο μεταλλείο και εργοστάσιο κατεργασίας του μεταλλεύματος. Και το Δεκέμβριο 2020 η Rio Tinto ανακοίνωσε επισήμως στο Αυστραλιανό Χρηματιστήριο τα επικαιροποιημένα στοιχεία για τα αποθέματα, μια βασική νομική υποχρέωση για τις εισηγμένες μεταλλευτικές εταιρείες.

Το έργο ήταν έτοιμο να ξεκινήσει. Αλλά τα μεταλλευτικά έργα παγκοσμίως πλέον χρειάζονται και την άδεια της κοινωνίας. Η Rio Tinto και η Σερβική κυβέρνηση λογάριαζαν χωρίς την κοινωνία και την είδαν να ξεσηκώνεται ενάντια στο έργο, με μεγάλες διαδηλώσεις στο Βελιγράδι και πολλές πόλεις της Σερβίας, που κορυφώθηκαν στις 4/12/2021. Όλες οι εικόνες είναι απ' τις διαδηλώσεις. Οι διαδηλωτές θεωρούν πως τα λύματα του εργοστάσιου θα προκαλέσουν οικολογική καταστροφή στον ποταμό Jadar (Drina), όπου θα καταλήγουν, ενώ η Rio Tinto θεωρεί πως η ποσότητα απορροής του εργοστασίου θα είναι μικρή σε σχέση με τη συνολική ροή του ποταμού.

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και αναδημοσιεύονται στο MeWe. Από 1/7/2021 πλέον δεν ανεβαίνουν στο Facebook.

Για αναδημοσίευση, πρέπει να φαίνεται υποχρεωτικά ολόκληρο το κείμενο "Πηγή: greeklignite.blogspot.gr", ακόμα κι αν κάνετε αναδημοσίευση από αλλού.

Ο Τζόκοβιτς δημοσίευσε στο Instagram την πιο πάνω φωτογραφία των διαδηλώσεων, σχολιάζοντας "Καθαρός αέρας, νερό και τροφή είναι κλειδιά για την υγεία. Χωρίς αυτά, κάθε λέξη για την "υγεία" είναι χωρίς νόημα. Η φύση είναι η μητέρα μας. Ας περάσουμε περισσότερο χρόνο στη φύση, κάνει τις ζωές μας πιο πλούσιες". Λίγο μετά διευκρίνισε πως είναι πρώτα άνθρωπος και μετά αθλητής κι η κατάσταση με το νερό και τον αέρα στη Σερβία δεν είναι και τόσο καλή.

Το Δημοτικό συμβούλιο της Loznica ψήφισε ενάντια στο έργο. Κατόπιν αυτού και η κυβέρνηση έβαλε το έργο στον πάγο, ενώ στις 16/12/2021 έγινε γνωστό πως η Rio Tinto ανέστειλε το έργο μέχρι νεωτέρας, θα προσπαθήσει να κάνει μια νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να συνεχίσει το διάλογο για το έργο.

Ενώ λοιπόν αυτά συνέβαιναν στη Σερβία, ο εξέχων αθλητής της, που πήρε θέση στις διαδηλώσεις, θέλησε να πάει στη Μελβούρνη. Κι οι Αυστραλοί άρχισαν ένα πόλεμο νεύρων, που εξελίσσεται σε διπλωματικό επεισόδιο ανάμεσα στις κυβερνήσεις. Είναι βεβαίως γνωστή η διαπλοκή της πολιτικής ζωής της Αυστραλίας με τις μεγάλες μεταλλευτικές επιχειρήσεις, αλλά, σοβαρά, θεωρούν πως ταλαιπωρώντας μερικές μέρες τον Τζόκοβιτς μπορεί ποτέ να προχωρήσει το έργο της Rio Tinto; Ο Τζόκοβιτς είναι η περηφάνια των Σέρβων, οι Αυστραλοί σκάβουν πιο βαθιά το λάκκο που θα θάψει στη δυτική Σερβία το λίθιο, το βόριο και τη δήθεν "πράσινη" ανάπτυξη! Ή θα θάψει τα συμφέροντα της Rio Tinto, που θ' αναγκαστεί να δώσει το έργο σε άλλο "επενδυτή" και ν' αποχωρήσει απ' τη Σερβία.

Επίλογος: στις 3/4/2022 στη Σερβία έχουν βουλευτικές και προεδρική εκλογές, οπότε η συγκυρία δεν είναι η πλέον κατάλληλη για λαϊκή δυσαρέσκεια. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Πρόεδρος της Σερβίας Βούτσιτς φέρεται να είπε πως τυχόν τελική ακύρωση του έργου θα έχει ως συνέπεια η Σερβία να πληρώσει ρήτρα ενός δισεκατομμυρίου ευρώ στη μεταλλευτική επιχείρηση κι οι διαδηλωτές πλέον ζητούν δημοσιοποίηση των εγγράφων της συμφωνίας. Μένει τελικά να δούμε αν μετά τις εκλογές το έργο θα προχωρήσει, με το λίθιο ενδεχομένως να καταλήγει στη ...Γερμανία, καθώς η Φολκσβάγκεν αναζητά εναγωνίως τρόπο να μπει στην παραγωγή μπαταριών λιθίου.