Το "δάκτυλο" Βαρουφάκη και η αξιοπιστία του ηλεκτρονικού τύπου

Βούιξε η Γερμανία αρχικά κι όλη η Ευρώπη στη συνέχεια πως ο Βαρουφάκης σήκωσε το μεσαίο δάκτυλο στη Γερμανία. Σε εκπομπή του μεγάλου καναλιού ARD πρόβαλαν βίντεο για να το πιστοποιήσουν, με καλεσμένο μάλιστα το Βαρουφάκη. Όταν κάτι το δείχνει η τηλεόραση, ένα μεγάλο κανάλι, δεν μπορεί, αλήθεια θα είναι. Αυτό έχει εντυπωθεί τόσα χρόνια στο υποσυνείδητο των τηλεθεατών, είναι όμως έτσι;

Απ' την πρώτη στιγμή ο Βαρουφάκης είπε πως το βίντεο είναι προϊόν μοντάζ, κάτι που το ARD αρνήθηκε. Αλλά τότε συνέβη το ...
απρόσμενο: στις 18/3 μια εκπομπή του κρατικού καναλιού ZDF ανέβασε στο YouTube το πιο πάνω βίντεο, που δείχνει το πώς έγινε το μοντάζ.

Δεν ξέρουμε αν τελικά ο Βαρουφάκης σήκωσε το δάκτυλο ή όχι. Ξέρουμε ωστόσο πολύ καλά πως το δάκτυλο το σήκωσε πρώτο εναντίον της Ελλάδας το περιοδικό Focus του Μονάχου, το Φεβρουάριο 2010 και πριν καν μπούμε στα μνημόνια, αποκαλώντας τη χώρα μας "κλέφτη/απατεώνα στην Ευρω-οικογένεια". Όταν σου δείχνουν το δάκτυλο έχεις δυο επιλογές: ή κατά τη χριστιανική ηθική να γυρίσεις και το άλλο μάγουλο για νέο ράπισμα ή να στρέψεις το δάκτυλο ενάντια σ' αυτόν που "ήρξατο χειρών αδίκων". Οι Γερμανοί λοιπόν είναι οι τελευταίοι που δικαιούνται να μιλούν κι αν ο Βαρουφάκης έκανε τη χειρονομία, ως πολίτης τότε κι όχι ως υπουργός, οι Γερμανοί δεν δικαιούνται να διαμαρτύρονται.

Από την όλη ιστορία ωστόσο ανέκυψε το ερώτημα: μπορούμε πια να έχουμε οποιαδήποτε εμπιστοσύνη σ' όσα βλέπουμε στην τηλεόραση; Τι είναι αληθινό και τι όχι στο βίντεο του ZDF;

Σε μια απ' τις πρώτες αναρτήσεις σ' αυτό το ιστολόγιο, την Πρωτοχρονιά του 2014, είχαμε θυμίσει την παλιά καλή ταινία του 1997 "WAG THE DOG", που στην Ελλάδα παίχτηκε με τον τίτλο "Ο Πρόεδρος, ένα Ροζ Σκάνδαλο κι ένας Πόλεμος". Παίζουν οι Ντάστιν Χόφμαν, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Ανν Χεκ, Κίρστεν Ντανστ, κλπ., σε σκηνοθεσία Μπάρυ Λέβινσον. Και γράφαμε χαρακτηριστικά: 

Το WAG THE DOG προέρχεται από την αγγλική ιδιωματική έκφραση "Why does the dog wag its tail? Because a dog is smarter than its tail; if the tail were smarter, then the tail would wag the dog". Κατά λέξη μεταφράζεται ότι "Γιατί ο σκύλος κυνηγά την ουρά του; Επειδή ο σκύλος είναι πιο έξυπνος απ' την ουρά. Αν η ουρά ήταν πιο έξυπνη, τότε η ουρά θα κυνηγούσε το σκύλο".

Στην αληθινή του ωστόσο σημασία το "wag the dog" σημαίνει την εσκεμμένη παραπλάνηση, με απόσπαση της προσοχής από κάτι σημαντικό σε κάτι ασήμαντο, προκειμένου να αποσιωπηθεί το αληθινά σημαντικό.

Στην ταινία ο Πρόεδρος των ΗΠΑ μπλέκεται σε σεξουαλικό σκάνδαλο με μια ανήλικη, 20 μέρες πριν τις εκλογές και η επανεκλογή του μοιάζει καταδικασμένη. Ψάχνει να βρει απεγνωσμένα κάτι για να αποσπάσει την προσοχή της κοινής γνώμης, αλλά δεν συμβαίνει τίποτα. Κι αφού δεν συμβαίνει κάτι αληθινό, αναγκάζεται να το κατασκευάσει ο ίδιος: καλεί ένα διάσημο σκηνοθέτη να ετοιμάσει μια φανταστική εμφύλια σύρραξη στην Αλβανία, την πλασάρει στα ΜΜΕ κι έπειτα κηρύσσει τον πόλεμο για να σώσει τα αθώα θύματα. Δείτε χαρακτηριστικά στο τρέιλερ της ταινίας το απόσπασμα από το 1:11 μέχρι το 1:24: μια χωριατοπούλα που τρέχει μπροστά σε μια κενή οθόνη κρατώντας ένα σακουλάκι πατατάκια, μετατρέπεται, με μίξη εικόνας, σε τρομαγμένη πρόσφυγα, που τρέχει κάπου στην Αλβανία να σωθεί απ' τους βομβαρδισμούς, κρατώντας τη γάτα της (και στην τελική εκδοχή της ταινίας το βρέφος της).

Οποιαδήποτε ομοιότητα με την Προεδρία Κλίντον, το σκάνδαλο Λεβίνσκι και το βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας το 1999 παρακαλούμε να θεωρηθεί ως εντελώς συμπτωματική: προηγήθηκε το 1998 ο βομβαρδισμός φαρμακευτικού εργοστασίου στο Σουδάν.

Και σε μια άλλη, πρόσφατη ανάρτηση, είχαμε χρησιμοποιήσει το καταπληκτικό βίντεο του Conan O'Brien, που ξεμπροστιάζει το ρόλο της τηλεόρασης ως μέσου πλύσης εγκεφάλων κι όχι ως ενημερωτικού μέσου. 

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Η "απελευθέρωση" των ΜΜΕ απ' τον κρατικό εναγκαλισμό πριν κάποιες δεκαετίες και η δημιουργία πολλών ιδιωτικών καναλιών είχε χαιρετιστεί ως βήμα προς τη διασφάλιση της ελεύθερης έκφρασης, ως βήμα προς περισσότερη δημοκρατία. Η ίδια η ζωή έδειξε πως το περισσότερο δεν είναι απαραίτητα και καλύτερο: στο ίδιο μήκος κύματος σκέτης προπαγάνδας βρίσκονται όσα παρακολουθούμε κάθε εβδομάδα στο Econews του Σκάι και καλό είναι να πληροφορηθείτε πως ένα μέσο της Μαγνησίας έκανε αναφορά στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ενάντια στην κλιματική τρομοκρατία και προπαγάνδα, που μας σερβίρει η συγκεκριμένη εκπομπή.

Η τρομακτική δύναμη και η αναξιοπιστία της τηλεόρασης είναι αυτή τελικά που απομακρύνει όλο και περισσότερους απ' αυτή και δημιούργησε την ανάγκη νέων μορφών ενημέρωσης, όπως είναι τα αναρίθμητα ανεξάρτητα ιστολόγια που ξεφύτρωσαν σ' όλο τον πλανήτη. Μόνο που και στα ιστολόγια η τεκμηρίωση είναι δύσκολη υπόθεση, γι' αυτό φροντίστε να διασταυρώνετε πάντα αυτά που διαβάζετε. Πολλά ιστολόγια κάνουν απλή αναπαραγωγή ειδήσεων και άρθρων, οπότε, αν δείτε κάτι να αναδημοσιεύεται σε πολλές τοποθεσίες, αυτό δεν αποτελεί απόδειξη εγκυρότητας ...