Πότε θα έλθει "φρέσκο" "Κοινοτικό" χρήμα; "Οι "Εθνικοί εργολάβοι", πασών των κυβερνήσεων, περιμένουν!

Πάνε πολλά χρόνια, το Νοέμβριο 2013 και πριν ακόμα ξεκινήσει το ιστολόγιο, που στο Ε.Μ.Πολυτεχνείο έγινε μια ημερίδα με θέμα, "Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ηλεκτρικό Σύστημα με Ορίζοντα το 2050: Ανάγκες, εμπόδια και απαιτούμενες δράσεις" στα πλαίσια του προγράμματος stoRE. Εκεί από το Λέκτορα ΕΜΠ κ.Στεφανάκο είχαν παρουσιαστεί αναλυτικά τα έργα αντλησιοταμίευσης, που μπορούν να γίνουν σε κάθε ποτάμι, για να υποβοηθήσουν τη διείσδυση των κατά τα λοιπά άχρηστων αιολικών. Πρόκειται για το Ερευνητικό Έργο 62/2423, που χρηματοδοτήθηκε από τη ΡΑΕ, κι έχει τίτλο "Δυνατότητες κατασκευής έργων αποταμίευσης μέσω άντλησης σε περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας".

Στο έργο αυτό έγινε αρχικά μια καταγραφή των 145 μεσαίων και μεγάλων ταμιευτήρων της χώρας, 110 απ' τους οποίους βρίσκονται στην ηπειρωτική χώρα και τα διασυνδεμένα νησιά και επιλέχθηκαν 36 ταμιευτήρες με χωρητικότητα άνω των 3 εκατ.m3, ως οι πλέον κατάλληλοι για αποθήκευση υδραυλικής ενέργειας. Στη συνέχεια, τα έργα αντλησιοταμίευσης ταξινομήθηκαν σε τρεις κατηγορίες: α) σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς εν σειρά, όπου υπάρχει άνω και κάτω ταμιευτήρας και απαιτείται μόνο αντλιοστάσιο και αγωγός, β) σε μεμονωμένα υδροηλεκτρικά έργα, όπου απαιτείται να κατασκευαστεί δεύτερος ταμιευτήρας και απαιτούνται σημαντικές παρεμβάσεις, και γ) στους μεμονωμένους λοιπούς ταμιευτήρες, όπου απαιτείται επιπλέον και το σύστημα υδροστροβίλων. Η μελέτη καταλήγει να προτείνει τελικά 7 νέα έργα αντλησιοταμίευσης στην κατηγορία (α), συνολικής ισχύος αντλιοστασίου 400MW και μέσου κόστους επένδυσης περίπου 520€/kW, για τα οποία θεωρεί ότι δεν παρουσιάζουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις βελτιώνουν σημαντικά τον συντελεστή εκμετάλλευσης των υπαρχόντων υδροηλεκτρικών σταθμών. Στην κατηγορία (β) μελετήθηκαν 15 πιθανές θέσεις, με συνολική αντλητική ισχύ 1400MW και μέσο κόστος επένδυσης περίπου 725€/kW. Τέλος, σε μεμονωμένους ταμιευτήρες μπορούν να εγκατασταθούν άλλα 6 αναστρέψιμα συγκροτήματα, συνολικής ισχύος 275ΜW, με κόστος περί τα 885€/kW.

Ενώ λοιπόν τα έργα αντλησιοταμίευσης ήταν εντελώς συγκεκριμένα, με ονομαστική αναφορά, με δυνατότητες υλοποίησης και εκτίμηση κόστους, το 2014 ο τότε Υπουργός Ενέργειας Μανιάτης εμφάνισε στα "Έργα Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος", αυτά που υπάγονται σε διαδικασίες αδειοδότησης fast track, ένα εντελώς νέο και εκτός λίστας έργο στον Αχελώο, με προϋπολογισμό 501,83 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε τότε το ΥΠΕΚΑ, το έργο ...

θα κάνει η Τέρνα Ενεργειακή, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 501.830.000€ για συνολική ισχύ άντλησης 634MW και παραγωγής 590MW, δηλαδή κόστος περίπου 850€/kW. Προβλεπόταν να κατασκευαστούν δυο ξεχωριστοί "άνω" ταμιευτήρες, βόρεια του ταμιευτήρα Καστρακίου, στις θέσεις “Άγιος Γεώργιος”, (ωφέλιμου όγκου ~5 εκατ.m3 και συνολικής έκτασης 720 στρεμμάτων) και “Πύργος”, (ωφέλιμου όγκου ~2 εκατ.m3 και συνολικής έκτασης 166 στρεμμάτων).

Το ιστολόγιο σχολίασε την εμφάνιση του έργου ήδη τον Ιούνιο 2014, θέτοντας συγκεκριμένα ερωτήματα για το κόστος, που με βάση όσα αναφέρονταν στην παρουσίαση στο Ε.Μ.Π. φαινόταν υπερτιμολογημένο σε σχέση με τα αναστρέψιμα έργα "Αλευράδα" και "Σομπόρεμα", της πιο πάνω λίστας-Φάση Β, με τα οποία φαίνεται να σχετίζεται. Φυσικά κανείς δεν είχε την ευαισθησία να δώσει κάποια διευκρίνιση.

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και αναδημοσιεύονται στο MeWe. Από 1/7/2021 πλέον δεν ανεβαίνουν στο Facebook.

Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο εφόσον, είτε στην αρχή είτε στο τέλος, φαίνεται υποχρεωτικά και ξεχωριστά ολόκληρο το κείμενο "Πηγή: greeklignite.blogspot.gr", ακόμα κι αν κάνετε αναδημοσίευση από αλλού. Μην κάνετε πως δεν καταλαβαίνετε!

Φαίνεται ωστόσο πως οι διαδικασίες fast track στην Ελλάδα έχουν το δικό τους ιδιαίτερο νόημα και το έργο δεν ξεκίνησε ποτέ, περιμένοντας "ζεστό Κοινοτικό χρήμα" για να γίνει, έτσι ώστε κάποιοι "να κάνουν μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα". Σημειώνεται πως και οι μελέτες του έργου συγχρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα Connecting Europe Facility. Τον Απρίλιο 2021 διαβάζαμε πως η κατασκευή του έργου θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο 2021, καθώς εκπρόσωπος της εταιρείας είχε παρουσιάσει σε συνέδριο πως "είχε ληφθεί η Τελική Επενδυτική Απόφαση". Και τώρα, φθινόπωρο 2022, διαβάζουμε πως το περίφημο "αντλησιοταμιευτικό της Αμφιλοχίας" έχει ενταχθεί πρώτο-πρώτο στα έργα του προγράμματος "Ελλάδα 2.0", με €250.000.000 χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Πλέον η συνολική ισχύ άντλησης έχει αυξηθεί στα 730MW, παραγωγής στα 680MW, για συνολικό προϋπολογισμό "που ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ".

Έργα αντλησιοταμίευσης ήδη εδώ και χρόνια έχουμε δυο, της Δημόσιας ΔΕΗ, ένα στον Αλιάκμονα (Σφηκιά, έναρξη εμπορικής λειτουργίας 1985/86, ισχύς 3x105MW, μέγιστη ετήσια παραγωγή 380GWh) κι ένα στο Νέστο (Θησαυρός, έναρξη εμπορικής λειτουργίας 1998, ισχύς 3x128MW, μέγιστη ετήσια παραγωγή 440GWh). Κανείς δεν μας εξήγησε ποτέ αν αυτά τα έργα αξιοποιούνται τόσο πολύ που χρειαζόμαστε κι άλλο, για τα οποία θα πρέπει να ξηλωθούμε τουλάχιστον μερικές ακόμα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, στην Ημερίδα του 2013, από τη Δ/νση Υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ, είχε επισημανθεί πως "Μετά το 2008 έχουμε μια απότομη μείωση της χρήσης άντλησης, η οποία δεν μπορεί να σχετισθεί με διαφοροποίηση υδραυλικότητας". Σε απλά Ελληνικά, αυτό θα πει πως νερό υπήρχε, αλλά τα αντλητικά ΔΕΝ δούλευαν. Καθώς τότε ακριβώς παρουσιάστηκαν τα προβλήματα τροφοδοσίας με λιγνίτη του ΑΗΣ Μελίτης, θα μπορούσε βεβαίως κάποιος να ισχυριστεί πως μετά το 2008 δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε ό,τι ενοχλούσε την καύση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, αλλά αυτά είναι "θεωρίες συνωμοσίας", δεν γίνονται στην Ελλάδα τέτοια πράγματα!

Και φυσικά κανείς δεν πρόκειται ποτέ να μας εξηγήσει για ποιο λόγο χρειαζόμαστε έργο αντλησιοταμίευσης, τη στιγμή που δεν βάζουμε ποτέ σε λειτουργία το σχεδόν ολοκληρωμένο και χρυσοπληρωμένο στοιχειωμένο υδροηλεκτρικό στη Μεσοχώρα, για ποιο λόγο δεν προχωρούμε το υδροηλεκτρικό της Συκιάς, (στη συνέχεια της Μεσοχώρας) και για ποιο λόγο δεν έγινε ποτέ το υδροηλεκτρικό στο Μουζάκι, ώστε να μην παίρνει ο Πάμισος το Κέντρο Υγείας, που κάποιοι πανέξυπνοι είχαν χωροθετήσει μέσα στην πλημμυρική κοίτη του. Και, βεβαίως, να μην πνίγεται κοσμάκης στη Θεσσαλία, κάτι που ουδόλως φαίνεται να ενδιαφέρει το πολιτικό μας σύστημα.

Κάθε κυβέρνηση έχει τους δικούς της "εθνικούς εργολάβους", το έδειξε πολύ όμορφα ο Δερμεντζόγλου στο σκίτσο της αρχής. Το μόνο που ποτέ δεν αλλάζει είναι το "ποιος πληρώνει το μάρμαρο": όλοι εμείς το πληρώνουμε, για να θησαυρίζουν οι επιτήδειοι. Το έχω γράψει κι άλλη φορά, δεν πρόκειται να γίνουν εκλογές πριν δρομολογηθούν τα "Κοινοτικά" δισεκατομμύρια στις "κατάλληλες" κατευθύνσεις, ώστε να δεσμευθεί η όποια επόμενη κυβέρνηση στη συνέχιση των έργων.

Και φυσικά κανείς ποτέ δεν πρόκειται να μας εξηγήσει πόσο θα είναι το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας που προκύπτει απ' το άθροισμα "αιολικά+αντλησιοταμίευση+δίκτυα" και κατά πόσο αυτό συμβάλλει στη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της χώρας, όταν έχουμε δίπλα μας μια Τουρκία με ηλεκτρισμό από πυρηνικά, λιγνίτη, λιθάνθρακα, υδροηλεκτρικά και φυσικό αέριο.