Οι "μεγάλοι" τρώγονται για την ενέργεια, αλλά στην Ελλάδα όλα είναι πιο "ωραία"!

Το σημερινό άρθρο έχει δυο τμήματα: ένα για το φυσικό αέριο διεθνώς κι ένα για τις πρόσφατες ανακοινώσεις του ΥΠΕΚΑ για ενεργειακά έργα στην Ελλάδα. Είναι λίγο μακρύ, αλλά το τέλος αποζημιώνει τους υπομονετικούς.

Στις 2/6 ο Ομπάμα ανακοίνωσε τα πολυαναμενόμενα νέα μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών CO2 στις ΗΠΑ. Μετά από διαβούλευση σχεδόν δυο ετών, η Υπηρεσία Περιβάλλοντος έδωσε στη δημοσιότητα ένα κείμενο 645 σελίδων με τα νέα μέτρα και τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την τελική έγκρισή τους και τη θέση τους σε ισχύ.

Το σχέδιο στοχεύει μέχρι το 2030 να έχει επιτευχθεί, σε εθνικό επίπεδο, μείωση  των εκπομπών CO2 κατά 30% ως προς το 2005. Ταυτόχρονα αναμένεται μείωση των εκπομπών σωματιδίων, διοξειδίου του θείου και οξειδίων του αζώτου κατά 25%. Το 2030 τόσο το κάρβουνο όσο και το φυσικό αέριο, πάντα κατά την Υπηρεσία Περιβάλλοντος, αναμένεται να καλύπτουν τουλάχιστον από 30% της ηλεκτροπαραγωγής, από 39% και 27% αντίστοιχα το 2013. Αυτό ωστόσο μένει να το δούμε, καθόσον, σε μια πρωτοφανή επίδειξη μεροληψίας υπέρ συγκεκριμένης τεχνολογίας και καυσίμου, η Υπηρεσία Περιβάλλοντος προτείνει σύστημα CCS (κατακράτηση του CO2) για τα εργοστάσια κάρβουνου, αλλά όχι γι' αυτά με φυσικό αέριο!

Το 2025 η μέση ηλικία των εργοστασίων με καύσιμο το κάρβουνο εκτιμάται σε 49 χρόνια και το 20% των εργοστασίων θα είναι άνω των 60 ετών, οπότε προφανώς μπαίνει θέμα αντικατάστασης  των παλαιών και ρυπογόνων εργοστασίων. Το σχέδιο μέτρων υποδεικνύει την ευρεία ανάπτυξη εργοστασίων φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου εκεί όπου ήδη υπάρχει υποδομή αγωγών αερίου, για τα οποία επιθυμεί μέση αξιοποίηση 65%, από 60% σήμερα. Προτείνονται επίσης επίπεδα διείσδυσης των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, που το μεγαλύτερο είναι ...

25% για το 2030 στο Μέην και το Νιου Χάμσαϊρ, ενώ σε πολλές Πολιτείες προβλέπονται μονοψήφια ποσοστά! Καμιά σχέση με το 40% για το 2020, που μας είπαν εδώ οι θιασώτες της πράσινης παράνοιας.

Η απαιτούμενη μείωση εκπομπών CO2 δεν είναι ίδια για όλες τις πολιτείες και κάθε Πολιτεία μπορεί να πάρει δικά της μέτρα. Η Δυτική Βιρτζίνια, πχ, που παράγει 95% του ηλεκτρισμού από κάρβουνο, πρέπει να περικόψει τις εκπομπές κατά 19%, ενώ η Νέα Υόρκη (κυρίως πυρηνικά) κατά 44%. Ήδη ο -Δημοκρατικός- Κυβερνήτης της Δυτικής Βιρτζίνια αντέδρασε έντονα, λέγοντας ότι η τιμή του ρεύματος θα εκτοξευθεί στη στρατόσφαιρα. Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία χαρακτήρισε τα μέτρα ως "μαχαιριά στην καρδιά της μεσαίας τάξης της Αμερικής".

Προβλέπεται μια ομοσπονδιακή διαδικασία δημόσιων ακροάσεων μέσα στον Ιούλιο, που θα γίνουν σε 4 διαφορετικές Πολιτείες, (Ατλάντα, Ντένβερ, Πίτσμπουργκ & Ουάσινγκτον DC) προκειμένου να οριστικοποιηθούν τα μέτρα μέχρι τον Ιούνιο 2015. Στη συνέχεια, κάθε Πολιτεία πρέπει να υποβάλλει στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση το αρχικό σχέδιο συμμόρφωσης μέχρι τον Ιούνιο 2016.

Τα μέτρα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2020 και θα έχουν φθάσει σε πλήρη ισχύ για τα προβλεπόμενα επίπεδα μείωσης των εκπομπών το 2030. Αφορούν όλα τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα τα οποία ήδη λειτουργούσαν ή είχαν ξεκινήσει να κατασκευάζονται στις 8 Ιαν. 2014.

Για να περάσει αυτά τα μέτρα ο Ομπάμα στρογγυλοκάθεται πάνω στην επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου, που αύξησε σημαντικά τα ενεργειακά αποθέματα των ΗΠΑ, μείωσε δραστικά την τιμή του αερίου και αναμένεται σύντομα οι ΗΠΑ να είναι εξαγωγική χώρα σε φυσικό αέριο. Αξιοποίηση των εγχώριων πηγών λοιπόν, με πρόσχημα την προστασία από την κλιματική αλλαγή, αλλά προς όφελος των αεριάδων, που τι σύμπτωση, είναι οι πετρελαιάδες των ΗΠΑ...

Έχοντας λοιπόν τη γερή βάση του σχιστολιθικού αερίου, μιλούν οι Αμερικανοί για κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας για το θέμα της Ουκρανίας και η Ευρώπη, ουραγός πάντα, ακολουθεί. Τι υποκρισία! Την ίδια στιγμή η Γερμανία έχει τον πρώην καγκελάριο Σρέντερ στη θέση του Προέδρου του δίδυμου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream, του μόνου αγωγού που ενώνει απευθείας Ρωσία με Γερμανία, χωρίς να περνάει από Ουκρανία ή Πολωνία. Όσες κυρώσεις και να αποφασιστούν, οι βάνες του δυναμικότητας 2x27,5 δισ.m3 αερίου Nord Stream δεν πρόκειται να επηρεαστούν καθόλου. Κάτι Τσέχοι, Πολωνοί, Σλοβάκοι και Ούγγροι θα είναι κυρίως αυτοί που θα πληρώσουν τις "παλληκαριές" της Μέρκελ, του Κάμερον και του Ολάντ, να τρέχουν πίσω απ' τον Ομπάμα.

Ο Πούτιν ωστόσο, βλέποντας ότι μπορεί και να τα βρει "σκούρα" στην Ευρώπη, τώρα που οι γνωστές πετρελαϊκές πολυεθνικές έβαλαν πόδι στην Ουκρανία και στα επόμενα χρόνια θα λειτουργήσει κι ο αγωγός ΤΑΡ, "έκανε το κουμάντο του" και κατέληξε να "κάνει πλάκα" στους Ευρωπαίους & τους Αμερικάνους, υπογράφοντας πρόσφατα μεγάλης έκτασης συμφωνία για πώληση φυσικού αερίου στην Κίνα τα επόμενα 30 χρόνια. Διευρύνοντας σημαντικά το πελατολόγιό της η Ρωσία, ουσιαστικά αδιαφορεί για τις όποιες κυρώσεις και τον ΤΑΡ, μεταφέροντας το πρόβλημα στην πλευρά της ενεργειακά εξαρτημένης Ευρώπης, που τρέμει στην ιδέα και μόνο της έλλειψης του ρωσικού αερίου. Και μπορεί ο ρόλος του αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή να έχει περιοριστεί κάπως την τελευταία τριετία, μετά την ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά εκατομμύρια σπίτια στη Βόρεια & Κεντρική Ευρώπη ζεσταίνονται με ρωσικό αέριο, το χρησιμοποιεί πολύ και η βιομηχανία και δεν προσφέρεται για πολλά παιχνίδια των πολιτικών, όπως έκανε εδώ ο Βενιζέλος, ακριβαίνοντας σε μια νύχτα το πετρέλαιο θέρμανσης και παγώνοντας τη μισή Ελλάδα. Πολύ περισσότερο που ο έτερος μεγάλος προμηθευτής αερίου στην Ευρώπη, η Νορβηγία, είπε ξεκάθαρα πρόσφατα ότι δεν μπορεί τον ερχόμενο χειμώνα να υποκαταστήσει ποσότητες ρωσικού αερίου.

Την ώρα λοιπόν που μαίνεται ο πόλεμος των μεγάλων για το αέριο και την ενέργεια, στην Ελλάδα είχαμε "Συνεδρίαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων για την ένταξη των Έργων Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος του τομέα ενέργειας στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων", που αποφάσισε να εντάξει τρία έργα ηλεκτρικής ενέργειας στη διαδικασία fast track. Ποια είναι τα έργα, που προωθεί ο Μανιάτης;

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση!

Το πρώτο είναι ο φαραωνικός αγωγός Euro-Asia Interconnector, για τη διασύνδεση Ισραήλ–Κύπρου–Ελλάδας μεταξύ Hadera Ισραήλ και Αττικής. Το έργο αφορά υποθαλάσσιο καλώδιο 600kV DC, μεταφορικής ικανότητας 2000 MW και συνολικού μήκους περίπου 1518km, με βάθος θάλασσας έως 2000m. Θυμίζουμε ότι το ανάλογο καλώδιο διασύνδεσης με την Ιταλία, δυναμικότητας 500MW, το 1/4 του νέου, τους περισσότερους μήνες πλέον είναι εκτός λειτουργίας. Ο αγωγός Euro-Asia Interconnector, προεκτιμώμενου κόστους 1,5 δισ. ευρώ, προορίζεται για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου, με τη μετατροπή του σε ηλεκτρική ενέργεια και διοχέτευσή της στο καλώδιο. Ποιος θα αγοράζει αυτή την ενέργεια; Το έργο θυμίζει λίγο από επένδυση στον Αστακό και λίγο από Σχέδιο Desertec ή Σχέδιο Ήλιος. Είναι γνωστή η τύχη αυτών των έργων ...

Το δεύτερο έργο είναι η διασύνδεση ηλεκτρικών δικτύων μεταξύ Maritsa East 1 (Bουλγαρία) και Νέα Σάντα (Ροδόπη). Είναι ένα χρήσιμο έργο, που ενισχύει τις διασυνδέσεις της χώρας, αλλά μόνο τα 29km από τα συνολικά 144km βρίσκονται επί Ελληνικού εδάφους, οπότε η κατασκευή του εξαρτάται μάλλον από τους Βούλγαρους. Το Maritsa East είναι το μεγάλο λιγνιτικό κέντρο της Βουλγαρίας, κάτι σαν τη δική μας περιοχή Κοζάνης-Πτολεμαΐδας. Λίγο πιο πάνω, στο Δούναβη, βρίσκεται και το ρουμάνικο πυρηνικό της Cernavoda.

Και το τρίτο έργο, που εδώ είναι ίσως το μεγάλο ενδιαφέρον, ένα υδροηλεκτρικό αντλησιοταμίευσης στο Καστράκι Αχελώου, στο Δήμο Αμφιλοχίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει το ΥΠΕΚΑ, το έργο θα κάνει η Τέρνα Ενεργειακή με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 501.830.000€. Η συνολική iσχύς παραγωγής θα είναι 590 MW, δηλαδή κόστος περίπου 850€/kW και κρατήστε αυτό το νούμερο για πιο κάτω. Θα κατασκευαστούν δυο ξεχωριστοί «άνω» ταμιευτήρες, βόρεια του ταμιευτήρα Καστρακίου, στις θέσεις “Άγιος Γεώργιος”, (ωφέλιμου όγκου ~5 εκατ.m3 και συνολικής έκτασης 720 στρεμμάτων) και “Πύργος”, (ωφέλιμου όγκου ~2 εκατ.m3 και συνολικής έκτασης 166 στρεμμάτων). Η συνολική ισχύς άντλησης θα είναι 634MW και κρατήστε κι αυτό το νούμερο για πιο κάτω.

Τον περασμένο Νοέμβριο είχε γίνει στο Ε.Μ.Πολυτεχνείο μια ημερίδα για την αντλησιοταμίευση, στα πλαίσια του προγράμματος stoRE, και από το Λέκτορα ΕΜΠ κ.Στεφανάκο είχαν παρουσιαστεί αναλυτικά τα έργα που μπορούν να γίνουν σε κάθε ποτάμι, ως αποτελέσματα σχετικού ερευνητικού έργου, που χρηματοδοτήθηκε από τη ΡΑΕ.

Στο έργο αυτό έγινε αρχικά μια καταγραφή των 145 μεσαίων και μεγάλων ταμιευτήρων της χώρας, 110 απ' τους οποίους βρίσκονται στην ηπειρωτική χώρα και τα διασυνδεμένα νησιά και επιλέχθηκαν 36 ταμιευτήρες με χωρητικότητα άνω των 3 εκατ.m3, ως οι πλέον κατάλληλοι για αποθήκευση υδραυλικής ενέργειας. Στη συνέχεια, τα έργα αντλησιοταμίευσης ταξινομήθηκαν σε τρεις κατηγορίες: α) σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς εν σειρά, όπου υπάρχει άνω και κάτω ταμιευτήρας και απαιτείται μόνο αντλιοστάσιο και αγωγός, β) σε μεμονωμένα υδροηλεκτρικά έργα, όπου απαιτείται να κατασκευαστεί δεύτερος ταμιευτήρας και απαιτούνται σημαντικές παρεμβάσεις, και γ) στους μεμονωμένους λοιπούς ταμιευτήρες, όπου απαιτείται επιπλέον και το σύστημα υδροστροβίλων. Η μελέτη καταλήγει να προτείνει τελικά 7 νέα έργα αντλησιοταμίευσης στην κατηγορία (α), συνολικής ισχύος αντλιοστασίου 400 MW και μέσου κόστους επένδυσης περίπου 520 €/kW, για τα οποία θεωρεί ότι δεν παρουσιάζουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις βελτιώνουν σημαντικά τον συντελεστή εκμετάλλευσης των υπαρχόντων υδροηλεκτρικών σταθμών. Στην κατηγορία (β) μελετήθηκαν 15 πιθανές θέσεις, με συνολική αντλητική ισχύ 1400 MW και μέσο κόστος επένδυσης περίπου 725 €/kW. Τέλος, σε μεμονωμένους ταμιευτήρες μπορούν να εγκατασταθούν άλλα 6 αναστρέψιμα συγκροτήματα, συνολικής ισχύος 275 ΜW, με κόστος περί τα 885 €/kW.

Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι τα ονόματα “Άγιος Γεώργιος” και “Πύργος” ΔΕΝ τα είδαμε στη μελέτη του κ. Στεφανάκου για τη ΡΑΕ. Η ισχύς αντλιοστασίου που αναφέρεται για το Καστράκι, στα έργα της Ομάδας Α, είναι 116,6MW, και για τα διπλανά Κρεμαστά 135,3MW: και τα δυο είναι πολύ λιγότερα απ' τα 634MW του έργου της Τέρνα. Στα έργα της Ομάδας Β προτείνονται 7 αναστρέψιμα έργα για το Καστράκι, 4 με ταμιευτήρα και 3 με δεξαμενή, αλλά ούτε και σ' αυτά ταιριάζει κάτι σε ισχύ άντλησης και κόστος προϋπολογισμού, που είναι και πάλι πολύ μικρότερα. Τα έργα της ομάδας Γ, που έχουν παραπλήσιο κόστος σε €/kW, είναι μικρά και κανένα δεν αφορά το Καστράκι.

Τι συνέβη λοιπόν; Ο ταμιευτήρας “Άγιος Γεώργιος”, (ωφέλιμου όγκου ~5 εκατ.m3), θα έπρεπε να υπάρχει στη λίστα, αλλά δεν τον εντοπίσαμε.  Δεν τον εντόπισε το ΕΜΠ και η ΡΑΕ στο σχετικό ερευνητικό έργο; Αν βέβαια πρόκειται για τα αναστρέψιμα έργα "Αλευράδα" και "Σομπόρεμα", της πιο πάνω λίστας-Φάση Β, τα 425MW ισχύς άντλησης έγιναν ξαφνικά 634MW; Και το μοναδιαίο κόστος, από περίπου 665€/kW, έφτασε τα 850€/kW, 28% πάνω; Και το συνολικό κόστος από 282,5 εκατ.€ ανεβαίνει στα 501,83 εκατ.€, 78% πάνω; Προκύπτουν, νομίζουμε, κάποια εύλογα ερωτήματα ...

Έχουμε πει ότι τα αιολικά του Μανιάτη μας κοστίζουν 7 φορές ακριβότερα απ' το λιγνίτη, τώρα έχουμε και την αντλησιοταμίευση να προστίθεται στα έξοδα. Ποιος είπε ότι λεφτά -για τους εργολάβους- δεν υπάρχουν; Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να ακούσουμε και κάποια άλλη άποψη, αν κάτι δεν έχουμε καταλάβει καλά ...