ΔΕΗ: απ' τα Αλβανικά βουνά στο Σαγγάριο της Μικράς Ασίας, με το καλό και στην Κόκκινη Μηλιά!

Πριν λίγες ημέρες μίλησε στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου “28th Annual The Greek Economy Conference” ο Πρόεδρος της ΔΕΗ κι εξέφρασε πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις, προσπαθώντας να αιτιολογήσει τα της "αποεπένδυσης" που επιχειρούν οι Σύριζα/Ανελ στις λιγνιτικές μονάδες:

• "Η δεύτερη μονάδα του ΑΗΣ Μελίτης, o οποίος πωλείται στα πλαίσια της αποεπένδυσης μπορεί να γίνει μόνο από άλλον επενδυτή και όχι από τη ΔΕΗ."
• "Σε ότι αφορά στην προοπτική λειτουργίας του ΑΗΣ Αμυνταίου, είναι μεν εκτός της συμφωνίας, όμως με βάση τις διαβουλεύσεις με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ, είναι στην πλήρη ευχέρεια της ΔΕΗ να τον αξιοποιήσει όπως νομίζει. Στο βαθμό που το ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας που αναμένουμε να ολοκληρωθεί και ανακοινωθεί, θα επιβεβαιώσει την άποψή μας ότι χρειάζεται η λιγνιτική παραγωγή στη 10ετία του ’20 σε ποσοστό 25%-28%, ο ΑΗΣ Αμυνταίου χρειάζεται ανακαινισμένος και περιβαλλοντικά αναβαθμισμένος. Αυτό θα το κάνει η ΔΕΗ με κάποιο συνεταίρο ο οποίος θα αναλάβει και τη σχετική επένδυση. Γιατί όπως είπαμε δεν είναι στα σχέδιά μας να επενδύσει πλέον η ΔΕΗ στο λιγνίτη."
• "Στους ΑΗΣ Μεγαλόπολης θα πουληθούν δύο μονάδες η Μεγαλόπολη 3, (ως γνωστόν οι 1 και 2 έχουν σταματήσει να λειτουργούν), με ορίζοντα παύσης λειτουργίας το 2025 και η Μεγαλόπολη 4 με ορίζοντα παύσης λειτουργίας το 2032-2033 ανάλογα με τα λιγνιτικά αποθέματα. Είναι φανερό ότι η μεταλιγνιτική εποχή είναι επί θύραις. Ποια είναι τα δεδομένα; Θα διασφαλιστούν τα συμφέροντα των εργαζομένων και αυτό θα φανεί γρήγορα με άμεσα μέτρα που θα πάρουμε εμείς σαν ΔΕΗ, αλλά και με συγκεκριμένες προβλέψεις της σύμβασης, στην οποία εμείς ως ΔΕΗ, θα έχουμε πρωτεύοντα ρόλο. Ακόμη θα διασφαλιστούν τα συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας γιατί θα συνεχιστεί η παροχή της τηλεθέρμανσης και θα γίνει περιβαλλοντική αποκατάσταση για την οποία τον κύριο ρόλο θα παίξει η ΔΕΗ. Γιατί η ΔΕΗ ήταν εκείνη η οποία εκμεταλλευόταν τα ορυχεία 50 και πλέον χρόνια. Ο νέος επενδυτής θα τα εκμεταλλευθεί πολύ λιγότερο."
• "Δεν μπορεί οι βιομηχανίες να παραμένουν παθητικοί καταναλωτές. Θα πρέπει να γίνουν ενεργοί παίχτες στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Ας μου επιτραπεί να κάνω έκκληση από αυτό το βήμα: οι μεγάλοι βιομήχανοι, η ενεργοβόρος βιομηχανία θα πρέπει να δουν με προσοχή και να λάβουν μέρος στη διαδικασία της αποεπένδυσης."
• "Σε συνεργασία με την κινεζική SHENHUA, τον κολοσσό αυτό, εξετάζουμε να επενδύσουμε από κοινού και να λειτουργήσουμε ένα λιγνιτικό σταθμό στην Τουρκία 1.000 MW."

Τι πρέπει λοιπόν να καταλάβουμε απ' τα πιο πάνω;

• Η ΔΕΗ δεν έχει λεφτά για να επενδύσει στον Ελληνικό λιγνίτη, στη Μελίτη και στο Αμύνταιο, αλλά έχει λεφτά για να επενδύσει στον Τούρκικο λιγνίτη; Ενδεχομένως αύριο και στο λιγνίτη των Σκοπίων, της Βοσνίας, της Σερβίας, της Βουλγαρίας, καθώς όλα τα Βαλκάνια βασίζουν την ηλεκτροπαραγωγή τους στο λιγνίτη, όπως ακριβώς έκανε και η χώρα μας μέχρι να χρεοκοπήσει και ν' αποφασίσουν οι πολιτικοί πως τώρα πια μας χρειάζονται "μεταξωτά βρακιά";
• Τον ΑΗΣ Αμυνταίου τον τυλίγουμε με κορδελίτσα για τον "επενδυτή" που έσπευσε να εμφανίσει Κινέζους συνεργάτες; Αν "ο ΑΗΣ Αμυνταίου χρειάζεται ανακαινισμένος και περιβαλλοντικά αναβαθμισμένος" και η ΔΕΗ έχει λεφτά για να επενδύσει στον Τούρκικο λιγνίτη, γιατί άραγε δεν θέλει να επενδύσει στον Ελληνικό λιγνίτη;
• Τον περιζήτητο ΑΗΣ Μεγαλόπολης πρέπει να σπεύσει να τον πάρει "η Ελληνική ενεργοβόρα βιομηχανία", μια που είναι ο ΑΗΣ και το ορυχείο που δεν χρειάζονται επενδύσεις, τις έχει ήδη κάνει η ΔΕΗ και δεσμεύεται ξανά τώρα να κάνει και την αποκατάσταση του ορυχείου; Άλλωστε "η Ελληνική ενεργοβόρα βιομηχανία", η ίδια που έσπευσε να χτίσει μονάδες φυσικού αερίου, ήταν που πήγε τη ΔΕΗ στην Κομισιόν και στο Ευρωδικαστήριο για την πρόσβαση στο λιγνίτη, οπότε δικαιούται τώρα να πάρει τα λάφυρα; Για να ηλεκτροδοτείται φθηνά το αλουμίνιο και να πωλείται ακριβά το ρεύμα από φυσικό αέριο στους ιθαγενείς;

Πριν μια δεκαετία επικεφαλής στη ΔΕΗ ήταν ο Αθανασόπουλος, που σαν καλός μάνατζερ έσπευσε να ...
κάνει "μπίζνες πλαν" και φυσικά να οραματιστεί τη διεθνή επέκταση της ΔΕΗ στα Βαλκάνια. Ένας απ' τους τότε στόχους ήταν η Αλβανία και καθώς η περιοχή Κορυτσάς-Πόγραδετς και κοντά στα Ελληνικά σύνορα είναι και λιγνίτη είναι γνωστό πως έχει απ' τις εκμεταλλεύσεις της εποχής του Χότζα, ένα "εκστρατευτικό σώμα" "επιστρατεύτηκε" για να φέρει ξανά τους Έλληνες στα Αλβανικά βουνά, κάπου 58 χρόνια μετά την εποχή του "Αέρααα!" Το εκστρατευτικό σώμα του Αθανασόπουλου έφερε βεβαίως "αέρα κοπανιστό", όπως "αέρα" έφερε και νεότερη απόπειρα, επί διοίκησης Ζερβού, πού να τρέχεις τώρα στις Αλβανικές πλαγιές του Γράμμου να βρεις μικροκοιτάσματα, τα πιο καλά, κατά Πόγραδετς μεριά, τα πρόκαναν άλλοι.

Από δημοσιεύματα είδαμε πως η τωρινή απόπειρα της ΔΕΗ, για επένδυση στην Τουρκία, αφορά το λιγνιτικό κοίτασμα της λεκάνης Εσκισεχίρ-Άλπου. Στην πιο πάνω εικόνα φαίνεται πού βρίσκεται το Εσκισεχίρ και στην πιο κάτω εικόνα φαίνεται η λεκάνη, τα πρασινωπά χωράφια ανάμεσα στο Άλπου ανατολικά και στο Εσκισεχίρ δυτικά. 

 

Η διαδικασία ιδιωτικοποίησης ξεκίνησε με δημοσίευση σε ΦΕΚ στις 26.9.2017 και η υποβολή των προσφορών είναι για τις 26.1.2018, οπότε ο χρόνος είναι πολύ κοντινός. 

 

Το ιστορικό της λεκάνης Εσκίσεχιρ-Άλπου λέει πως μελέτη της Γενικής Διεύθυνσης Μεταλλευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας (Maden İsletmeleri Genel Müdürlüğü - MİGEM) το Μάιο 2013 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η περιφέρεια Alpu της επαρχίας Eskişehir κατέχει πάνω από 900 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων άνθρακα. Το Δεκέμβριο 2014 δημοσιεύθηκαν σχέδια για εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής 6.000 MW στη λεκάνη, με προβλεπόμενο κόστος 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ και προβλεπόμενη λειτουργία το 2019, ωστόσο στην πράξη η προσπάθεια ξεκίνησε μόλις το Σεπτέμβριο 2017.

Σύμφωνα με δημοσίευμα στον τοπικό τύπο, η διαδικασία ιδιωτικοποίησης αναφέρεται σε καταρχήν κατασκευή 3 μονάδων ηλεκτροπαραγωγής των 360MW=1080MW (με επιπλέον 3x900 MW θερμικής παραγωγής) και στην ιστοσελίδα της Τουρκικής Υπηρεσίας Ενέργειας αναφέρεται πως το απόθεμα που  ανακαλύφθηκε την περίοδο 2005-2015 φθάνει τους 1,453 δισ. τόνους λιγνίτη. Σε άλλες ιστοσελίδες αναφέρεται πως το κοίτασμα εκτείνεται σε βάθη 250-450μ, αποτελεί την 3η μεγαλύτερη λιγνιτοφόρα λεκάνη της Τουρκίας και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά προσομοιάζουν προς αυτά του ξυλιτικού τύπου λιγνίτη της Φλώρινας (υγρασία 36%, τέφρα 36%, θείο 1,87%, μέση Κατώτερη Θερμογόνα Δύναμη 1950 kcal/kg στην ανώτερη και υγρασία 32%, τέφρα 28/%, θείο 1,13%, μέση Κατώτερη Θερμογόνα Δύναμη 2150 kcal/kg στην κατώτερη λιγνιτοφόρα στιβάδα). 

Είναι προφανές πως το βάθος είναι απαγορευτικό για επιφανειακή εκμετάλλευση και αυτή θα πρέπει να είναι υπόγεια. Το απαιτούμενο ύψος παραγωγής λιγνίτη μ' αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά για τροφοδοσία ΑΗΣ 1080MW φθάνει τα περίπου 8,5 εκατ. τόνους το χρόνο, (κι όχι τα 6,3 εκατ. τόνους που αναφέρονται στο δημοσίευμα, εκτός κι αν προβλέπεται μειωμένη λειτουργία των ΑΗΣ), και είναι ιδιαίτερα απαιτητικό για υπόγεια εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείου, οπότε να ευχηθούμε καλή τύχη σ' όσους εμπλακούν στο εγχείρημα, καλύτερη απ' τους προγόνους μας που το 1922 βάδιζαν ξυπόλητοι στο Σαγγάριο.

Το σχετικά μικρό βάθος απ' την επιφάνεια κάνει περίπου μονόδρομο την εφαρμογή της μεθόδου εκμετάλλευσης με "θαλάμους" απόληψης του λιγνίτη και εγκατάλειψη "στύλων" λιγνίτη για υποστήριξη της οροφής των υπόγειων εργασιών, οπότε το απολήψιμο απόθεμα θα είναι στην πράξη πολύ μικρότερο αυτού που εμφανίζουν οι Τούρκοι για να προσελκύσουν επενδυτές. Εφαρμογή άλλης μεθόδου σ' αυτά τα βάθη θα είχε ως αποτέλεσμα εκτεταμένα "βουλιάγματα" στην επιφάνεια του εδάφους, οπότε τα τρακτέρ που οργώνουν τα χωράφια θα κατέληγαν βίαια μερικές δεκάδες μέτρα βαθύτερα. Φυσικά Τουρκία είναι αυτή, 80 εκατομμύρια πληθυσμό έχει, δεν αποκλείεται ο Σουλτάνος να θεωρεί κάποιους αναλώσιμους για να χτίσει το μεγαλείο του Σουλτανάτου του.

Πρόσθετο στοιχείο για να έχει κανείς κατά νου αποτελεί η γειτνίαση της λεκάνης Εσκισεχίρ-Άλπου με το ρήγμα της Ανατολίας, που βλέπουμε στην πιο πάνω εικόνα, ενώ δεν πρέπει να ξεχνά κανείς και το τραγικό δυστύχημα προ τριετίας με τους πάνω από 300 νεκρούς, στο υπόγειο λιγνιτωρυχείο Soma στη Μανίσα (Μαγνησία), που ναι μεν βρίσκεται αρκετά δυτικότερα, αλλά είναι ενδεικτικό της κατάστασης στην ιδιωτικοποιημένη μεταλλευτική βιομηχανία της Τουρκίας.