"Αγάπη μου, με τα αιολικά, -εκτός απ' τους γύπες της Κρήτης- τώρα συρρίκνωσα και τους μαυρόγυπες της Ροδόπης"

Στο πάνω δεξί μέρος του ιστολογίου ο επισκέπτης μπορεί να βλέπει εδώ και σχεδόν δυο χρόνια το καταπληκτικό βίντεο του Γιάννη Σκαρπαθιωτάκη απ' το "ατύχημα" ενός γύπα στα Αστερούσια βουνά της Νότιας Κρήτης. Το περήφανο -και κατά τα λοιπά προστατευόμενο- αρπακτικό πουλί έκανε το μοιραίο λάθος να πετάξει πάνω από αιολικό πάρκο και η φτερωτή μιας ανεμογεννήτριας το τσάκισε, κάτι το εντελώς αναμενόμενο, μια που διεθνώς οι ανεμογεννήτριες έχουν χαρακτηριστεί ως "bird choppers" ("τεμαχιστές" πουλιών). Μάλιστα το συγκεκριμένο αιολικό πάρκο είναι σχετικά παλιό κι έχει μικρές ανεμογεννήτριες, αυτές που εγκαθίστανται τώρα είναι πολύ μεγαλύτερες, οπότε η φτερωτή τους σαρώνει πολύ μεγαλύτερη έκταση κι αυξάνει τις πιθανότητες να σκοτώσει ό,τι πετούμενο βρεθεί στο "βεληνεκές" της.

Κι αν αυτά γίνονται στην Κρήτη, κάτι ανάλογο φαίνεται πως συμβαίνει και στην οροσειρά της Ροδόπης, εκεί όπου έχουν ήδη αναπτυχθεί αιολικά πάρκα, αλλά για κακή του τύχη φωλιάζει κι ο -κατά τα λοιπά προστατευόμενος ως είδος απειλούμενο με εξαφάνιση- μαυρόγυπας (Aegypius monachus, στις φωτογραφίες). Αναγνώστης του ιστολογίου, που τον ευχαριστώ, μου έστειλε χθες ανάρτηση του "Δασαρχείου", που παρουσιάζει συνοπτικά τα συμπεράσματα πρόσφατης επιστημονικής δημοσίευσης στο περιοδικό Biological Conservation με τίτλο "Reconciling endangered species conservation with wind farm development: Cinereous vultures (Aegypius monachus) in south-eastern Europe". 

Οι ερευνητές προέρχονται απ' τα Πανεπιστήμια Πατρών και Βιέννης, τη Δασική Υπηρεσία Σουφλίου Έβρου, το ΤΕΙ Ιονίων στη Ζάκυνθο, Βρετανική & Αυστριακή περιβαλλοντικές εταιρείες. Δεν χρειάζεται να διαβάσει κανείς παρά μόνο την περίληψη, για να δει πως "Under the most likely avoidance rates annual predicted ...
collision mortality was 5–11% of the population, creating risk of population decline.- Κάτω απ' τις πιο ευνοϊκές συνθήκες αποφυγής σύγκρουσης η προβλεπόμενη θνησιμότητα βρέθηκε να είναι 5-11% του πληθυσμού των πουλιών, δημιουργώντας κίνδυνο μείωσης του πληθυσμού". Με πιο απλά λόγια, σε μια 20ετία κινδυνεύει να έχει αφανιστεί ο μαυρόγυπας της Ροδόπης, προκειμένου να ηλεκτροδοτούμαστε με ...φυσικό αέριο, καθώς όποιος νομίζει πως τα αιολικά ηλεκτροδοτούν ας τα βάλει στο σπίτι του, για "να βάλει τον δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων".

Οι ερευνητές αιχμαλώτισαν με ειδικά κλουβιά μαυρόγυπες στην περίοδο εκτός της αναπαραγωγής τους και, με ειδική άδεια του ΥΠΕΚΑ, σε 12 απ' αυτούς τοποθέτησαν ειδικούς πομπούς για να παρακολουθούν τις πτήσεις τους στα έτη 2004-2007. Στην περίοδο 2007-2008 τοποθέτησαν συστήματα GPS σε 7 πουλιά και πήραν ένα δεύτερο σύνολο μετρήσεων. Η περιοχή μελέτης κάλυψε μια έκταση 15 χιλ. τετρ. χιλιομέτρων στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία και φαίνεται στο διπλανό χάρτη. Αν ο αριθμός των πουλιών που αιχμαλωτίστηκαν σας φαίνεται πιθανά λίγος, δεν έχουν απομείνει και πολλά πουλιά, υπάρχουν 24 αναπαραγόμενα ζεύγη όλα κι όλα στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, με συνολικά 103 πουλιά. Τα δεδομένα των 19 πουλιών κάλυψαν συνολικά 367 μήνες+πουλιά, για 21.599 τοποθεσίες.

Ο υπολογισμός της θνησιμότητας από πρόσκρουση με τις ανεμογεννήτριες βασίστηκε στις καταγραφές πτήσεων του 2007-8, με μεθοδολογία που περιγράφεται αναλυτικά στη δημοσίευση. Επιπλέον, στην περίοδο 2009-10 και για διάστημα 12 μηνών γινόταν καθημερινή αναζήτηση για σκοτωμένους μαυρόγυπες σε ακτίνα 50μ γύρω απ' το 47% των ανεμογεννητριών της περιοχής (88 από 185 ανεμογεννήτριες). Η έρευνα οδήγησε σε 0,018 νεκρά πουλιά/ανεμογεννήτρια/ έτος και με αναγωγή σε 3,33 νεκρά πουλιά/έτος για όλες τις ανεμογεννήτριες ή συντελεστή αποφυγής σύγκρουσης 99,5%. Ωστόσο οι αβεβαιότητες οδηγούν τους ερευνητές να προτείνουν συντελεστή αποφυγής σύγκρουσης 98%, που αυξάνει τους πιθανούς θανάτους πουλιών σε 11 ανά έτος. Και θυμίζω πως μιλούμε για συνολικό πληθυσμό 103 σπάνιων πουλιών, τα οποία κατά τα λοιπά είναι προστατευόμενο είδος.

Στην περιοχή λειτουργούν 13 αιολικά πάρκα με 185 ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 253,2MW. Με βάση τις προβλέψεις φρίκης της ανάπτυξης αιολικών πάρκων σε όλη τη Ροδόπη, η συνολική ισχύς προβλέπεται ν' αυξηθεί κατά 379% σε 960MW ή 706,8MW επιπλέον, που με 2,5MW/ανεμογεννήτρια αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 283 επιπλέον ανεμογεννήτριες. Η κατάσταση αυτή οδήγησε τους ερευνητές να επισημάνουν τον ανεπαρκή χωροταξικό σχεδιασμό των αιολικών πάρκων και την ανεπάρκεια των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. 

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε "Μου αρέσει" (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Το ακόμα πιο "ωραίο", που εντόπισε η εργασία, είναι πως το 53% των περιοχών αιολικής προτεραιότητας που προτείνονται απ' τη Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση της περιοχής Ροδόπης συμπίπτουν με την περιοχή διαβίωσης του μαυρόγυπα! Σε μια προσπάθεια να περισώσουν ό,τι μπορούν προτείνουν μέτρα "συνύπαρξης" των ανεμογεννητριών με τα αρπακτικά, όπως μη εγκατάσταση νέων αιολικών πάρκων στην κύρια περιοχή του μαυρόγυπα, νυχτερινή λειτουργία των ανεμογεννητριών (εδώ μάλλον λογάριασαν χωρίς τα νυκτόβια αρπακτικά) ή μεταφορά των ανεμογεννητριών σε άλλες θέσεις, απομάκρυνση πτωμάτων απ' τις ζώνες των ανεμογεννητριών, μετατόπιση της χωροθέτησης των μελλοντικών αιολικών πάρκων στην περιφέρεια της ζώνης διαβίωσης των αρπακτικών, πιο "σοβαρές" Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, κλπ.

Τέλος, ο τίτλος της σημερινής ανάρτησης αποτελεί και μια απάντηση στο πρόσφατο άρθρο του Προέδρου της ΕΛΕΤΑΕΝ, με τίτλο "Αγάπη μου συρρίκνωσα τις Α.Π.Ε.!". Το άρθρο κλείνει με την εντελώς ανακριβή διατύπωση "η επόμενη μέρα απαιτεί τη μεγαλύτερη δυνατή ανάπτυξη Α.Π.Ε. από όλες τις χώρες. Και αυτό γίνεται. Εμείς, για μια ακόμη φορά, πρωτοτυπούμε και διαλέγουμε συρρίκνωση των Α.Π.Ε." Και είναι ανακριβής επειδή, όπως βλέπουμε στα διπλανά διαγράμματα του Bloomberg New Energy Finance, όλοι πλέον "συρρικνώνουν" την "καθαρή" (sic) ενέργεια, στη δε Ισπανία οι επενδύσεις έπεσαν σε επίπεδα προ 15ετίας και τείνουν ασυμπτωτικά προς το μηδέν. Κατά διόλου "σατανική" σύμπτωση, η πτώση των "επενδύσεων" στην Ισπανία ξεκίνησε απότομα μόλις κόπηκαν οι επιδοτήσεις το 2008, όπως το BNEF σημειώνει, κάτι που -καθόλου τυχαία- έχει συμβεί και στην Ελλάδα και παντού όπου κόπηκαν οι επιδοτήσεις. Συνεπώς όσο και ό,τι και να φωνάζει το αιολικό λόμπυ, προσδοκώντας σε νέες επιδοτήσεις, το μόνο που ακούγεται προς τα έξω είναι "Αγάπη μου, με τα αιολικά, -εκτός απ' τους γύπες της Κρήτης- τώρα συρρίκνωσα και τους μαυρόγυπες της Ροδόπης".