Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα για την ενέργεια: χωρίς κάρβουνο, αέριο και πυρηνικά τι απομένει;

Την επόμενη εβδομάδα γίνεται ειδική Σύνοδος Κορυφής για την ενέργεια και το κλίμα και χρήσιμο είναι να δούμε το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί, καθώς είναι γνωστό ότι οι πάντα μεθοδικοί Γερμανοί δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη.

Το κάρβουνο στην ηλεκτροπαραγωγή έχει κατασυκοφαντηθεί ως κύρια πηγή εκπομπών CO2 και το φυσικό αέριο στην Ευρώπη, πέραν του ότι είναι πανάκριβο σε σχέση με τις ΗΠΑ, έρχεται σε μεγάλο ποσοστό απ' τη Ρωσία, οπότε, τώρα με την Ουκρανική κρίση, μπήκε κι αυτό στη "μαύρη λίστα". Σήμερα λοιπόν θα δούμε τι γίνεται με τα πυρηνικά.

Σύμφωνα με το World Nuclear Industry Status Report 2014, 31 χώρες έχουν 388 αντιδραστήρες, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 333GW. Το 2010 η εγκατεστημένη ισχύς ήταν 367GW, αλλά το 2011 συνέβη το τσουνάμι της Φουκουσίμα και η καταστροφή του εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής της TEPCO, ένας σταθμός στην ιστορία της πυρηνικής ενέργειας. Ακολούθησε μια παγκόσμια παγωμάρα και η βεβιασμένη απόφαση της Μέρκελ να κλείσει αμέσως 8 πυρηνικά εργοστάσια.

Σήμερα 14 χώρες έχουν σε φάση κατασκευής 67 αντιδραστήρες, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 64GW. Οι 43 απ' τους 67 αντιδραστήρες βρίσκονται στην Κίνα, την Ινδία και τη Ρωσία. Ο μέσος χρόνος κατασκευής είναι 7 χρόνια, ωστόσο περίπου τα 3/4 παρουσιάζουν επίσημα καθυστέρηση σε σχέση με τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης:

• 8 αντιδραστήρες "κατασκευάζονται" επί 20 χρόνια κι ένας ακόμα επί 12 χρόνια.

• 49 αντιδραστήρες αντιμετώπισαν καθυστερήσεις από μερικούς μήνες μέχρι μερικά χρόνια κι αυτό περιλαμβάνει τους 21 από τους συνολικά 28 αντιδραστήρες που κατασκευάζει η Κίνα. Για τους υπόλοιπους 18 αντιδραστήρες είτε η κατασκευή ξεκίνησε μέσα στην τελευταία πενταετία, είτε πρόκειται για έργα που δεν έχουν ξεπεράσει την προγραμματισμένη έναρξη λειτουργίας. 

• Ο μέσος χρόνος κατασκευής των τελευταίων 37 αντιδραστήρων, που ξεκίνησαν να λειτουργούν μετά το 2004 σε εννιά χώρες, ήταν 10 χρόνια, με ευρύτατη διακύμανση από 3,6 έως 36,3 χρόνια. 

28 χρόνια μετά το Τσερνομπίλ κανένας απ' τους αντιδραστήρες επόμενης γενιάς (πεπιεσμένου ύδατος, Generation III ή III+) δεν έχει μπει σε λειτουργία. Ιδιαίτερες πολυετείς καθυστερήσεις και μεγάλες υπερβάσεις προϋπολογισμού παρουσιάζουν τα έργα στη Φινλανδία και τη Γαλλία: κάθε ένα απ' αυτά τα έργα εκτιμάται τώρα ότι θα κοστίσει US$11 δισ., ποσό που είναι πάνω από τέσσερις φορές μεγαλύτερο απ' τις προ δεκαετίας εκτιμήσεις και US$7 δισ. πάνω απ' τον προϋπολογισμό κατά την έναρξη κατασκευής.

Τη μεγαλύτερη καθυστέρηση παρουσιάζει ένας αντιδραστήρας στις ΗΠΑ, το Watts Bar project της Tennessee Valley Authority, που ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1972 και προς το παρόν προβλέπεται να είναι έτοιμος το 2015, με κόστος US$4,5 δισ., US$2 δισ. περισσότερα απ' την εκτίμηση μόλις του 2012.

Σύμφωνα με το Mycle Schneider, εκ των συντακτών του World Nuclear Industry Status Report 2014, οι τράπεζες δεν χρηματοδοτούν πλέον πυρηνικούς αντιδραστήρες, καθόσον θεωρούν τις επενδύσεις παρακινδυνευμένες. Για τον ίδιο λόγο η Asian Development Bank, δεν χρηματοδότησε ποτέ πυρηνική εγκατάσταση. Στις ΗΠΑ η νομοθεσία επιτρέπει να τιμολογούνται οι καταναλωτές εμπροσθοβαρώς για τη χρηματοδότηση νέων πυρηνικών, ωστόσο το Φεβρουάριο 2014 ματαιώθηκε το Levy County project στη Φλόριδα αφού πρώτα είχε απορροφήσει US$1 δισ. από χρήματα των καταναλωτών, τα οποία φυσικά δεν πρόκειται να επιστραφούν. Το "φέσι" της Φλόριδα δυσχέρανε αμέσως το κλίμα για οποιαδήποτε άλλη παρόμοια χρηματοδότηση.

Περί τα 250 εργοστάσια έχουν εγκαταλειφθεί παγκοσμίως πριν να ολοκληρωθούν και τα περισσότερα απ' τα μισά βρίσκονται στις ΗΠΑ. Η Βουλγαρία επί 25 χρόνια προσπαθούσε να ολοκληρώσει δυο νέους αντιδραστήρες, διαρκώς τα έργα αναβάλλονται, ουσιαστικά λόγω του υψηλού κόστους, και πρόσφατα είδαμε σε ένα νέο επεισόδιο του σήριαλ, την αμερικάνικη Westinghouse να διαδέχεται τη ρωσική Atomstroyexport. Άλλο ένα ζεύγος αντιδραστήρων στην Ταϊβάν εγκαταλείφθηκε μετά από κατασκευή επί δεκαετία.

Μέσα σ' αυτό το έντονα αρνητικό για τα πυρηνικά περιβάλλον, η Βρετανία, που έχει εγκαταστήσει ένα σωρό χερσαία και πανάκριβα υπεράκτια αιολικά, τα οποία κατά τον Κάμερον αποδείχθηκαν "Green Crap", έχει εναποθέσει τις ελπίδες της για να αποφύγει τα μπλακ άουτ στο νέο πυρηνικό της Γαλλικής EDF στο Hinkley Point C, που θα δίνει περί το 7% του ηλεκτρισμού της χώρας. Το έργο έλαβε πρόσφατα το "πράσινο φως" και της Κομισιόν, αλλά με εξαρχής εκτίμηση υπέρβασης του προϋπολογισμού κατά €8,5 δισ., απ' τα €16 δισ. στα €24,5 δισ. Επιπλέον, το έργο έχει συμβολαιοποιημένη τιμή πώλησης ενέργειας στις 92,5 λίρες/MWh για 35 χρόνια, (συν ρήτρα πληθωρισμού), τιμή διπλάσια της σημερινής. Το σχήμα της εγγυημένης τιμής μοιάζει με τις ταρίφες των Φ/Β και προκάλεσε την οργή της Αυστρίας, που απείλησε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθόσον θεωρεί ότι η πυρηνική ενέργεια είναι ώριμη τεχνολογία, δεν αποτελεί βιώσιμη μορφή ενέργειας και δεν αποτελεί επιλογή για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Δεν αποκλείεται φυσικά η "γκρίνια" των Αυστριακών να υποκινήθηκε απ' τη Γερμανία, που κλείνει τα δικά της πυρηνικά και δεν θέλει να βλέπει τους Ευρωπαίους να κάνουν νέα.

Μέσα στο ίδιο κλίμα, η Σεγκολέν Ρουαγιάλ παρουσίασε πριν λίγες μέρες το νέο και πολύ φιλόδοξο σχήμα ενεργειακής μετάβασης της πυρηνικής Γαλλίας για το 2030, που προβλέπει μείωση του ποσοστού της πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής από το σημερινό 75% στο 50% μέχρι το 2025. Για το 2030 προβλέπει μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% και μείωση των "αερίων θερμοκηπίου" κατά 40%.  Ίσως οι Γάλλοι βλέπουν την περίσσεια αιολικής ενέργειας που απορρίπτουν Γερμανία-Δανία-Βρετανία και ενδιαφέρονται να πάρουν φθηνή ενέργεια, πληρωμένη απ' τις επιδοτήσεις των Γερμανών-Δανών-Βρετανών καταναλωτών. Κάπως έτσι ο Γερμανικός τομέας ενέργειας, που "είναι σκέτη καταστροφή" κατά τον Πρόεδρο της EDF, θα αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το ΔυτικοΕυρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα. Το σχέδιο βάζει οροφή στα πυρηνικά στα σημερινά 63,2GW, κάτι που σημαίνει ότι στο τέλος 2016 η EDF πρέπει να κλείσει τουλάχιστον 1,65GW, προκειμένου να μπορέσει να ξεκινήσει το νέο της εργοστάσιο Flamanville-3. Η κυβέρνηση αρχικά είπε ότι θα κλείσουν οι 2x900GW αντιδραστήρες στο Fessenheim, ακριβώς στα ΓαλλοΓερμανικά σύνορα κι απέναντι απ' το Freiburg, αλλά ίσως ένιωσε το ρίγος να διαπερνά τη Μέρκελ κι άφησε την EDF ν' αποφασίσει εκείνη ποια εργοστάσια θα κλείσει.

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση!

Ίσως τελικά οι μόνοι αντιδραστήρες που θα κατασκευαστούν γρήγορα να είναι οι δυο νέοι Ρουμάνικοι στο Δούναβι, στο υφιστάμενο πυρηνικό συγκρότημα του Cernavoda, καθώς θα γίνουν με δοκιμασμένη επιτόπου Καναδική τεχνολογία (Candu Energy) από Κινέζους επενδυτές (China Nuclear Power Engineering Company). Η μεγαλύτερη χώρα των Βαλκανίων είναι διαχρονικά πολύ σοβαρή κι αθόρυβη στα ενεργειακά της.

Πάμε λοιπόν την άλλη εβδομάδα σε Σύνοδο Κορυφής για την ενέργεια και το κλίμα, με τα πυρηνικά να περιορίζονται, το κάρβουνο να δαιμονοποιείται, το φυσικό αέριο να εκδιώκεται επειδή είναι ρωσικό. Τι θα μείνει, για να παράγει ηλεκτρισμό; Όταν όλες οι θερμικές πηγές θεωρηθούν ένοχες για κάτι, επειδή έτσι αποφάσισαν οι παντογνώστες πολιτικοί, δεν είναι μακριά η ημέρα που τα φώτα θα σβήσουν συντονισμένα σ' όλη τη γηραιά ήπειρο. Σ' ένα ενιαίο ηλεκτρικό σύστημα, χτισμένο πάνω στα "Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος", κομένο και ραμένο απ' τους Γερμανούς για όλη την Ευρώπη. Για μια Ευρώπη των μονοπωλίων της ενέργειας, κι όχι μια Ευρώπη της συνεργασίας των λαών. Τα κόκαλα του Σουμάν και του Αντενάουερ θα τρίζουν πολύ δυνατά την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες ...