Greenpeace: τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, δέκα το λαδόξυδο ...

Όταν το 2010 η Ελλάδα χρεοκόπησε επίσημα και ο ΓΑΠ μας έβαλε στα μνημόνια, οι φίλοι μας οι Γερμανοί έστυψαν το κεφάλι τους τι να κάνουν για να μας βοηθήσουν. Μια που οι Κινέζοι είχαν ξεκινήσει να σαρώνουν την αγορά των φωτοβολταϊκών, οι Γερμανοί βρήκαν την εύκολη λύση: τα πάνελ που θα τους έμεναν απούλητα θα τα έβαζαν στην Ελλάδα, για να υλοποιήσουν το αλήστου μνήμης Σχέδιο Desertec σε νέα παραλλαγή: αντί να βάλουν τα πάνελ στην Αφρική και να πρέπει να καλωδιώνουν τη Μεσόγειο, ένα μέρος τους θα τα έβαζαν στη χρεοκοπημένη Ελλάδα.

Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να βρεθούν οι πρόθυμοι πολιτικοί, που θα πουλούσαν την ιδέα στους ιθαγενείς. Και δεν ήταν δύσκολο να τους βρουν, ο Σόιμπλε έβαλε την ιδέα και ΓΑΠ-Μπιρμπίλη-Παπακωνσταντίνου έσπευσαν να εξυπηρετήσουν τ' αφεντικά της Ευρώπης: με το ανεκδιήγητο "Σχέδιο Ήλιος" θα βάζαμε 10-12.000MW Φ/Β στην Ελλάδα μέχρι το 2020, για να πουλήσουμε ηλιακό ρεύμα στη Γερμανία. 12.000ΜW ήταν πάρα πολλά για την Ελλάδα, η ζήτηση αιχμής στα παλιά "καλά" χρόνια, προ μνημονίων, μόλις που άγγιζε τα 11.000MW. Μόλις διαπίστωσαν ότι το ρεύμα χρειάζεται δίκτυα και δίκτυα για να φτάσει το ρεύμα στη Γερμανία δεν υπάρχουν, βρέθηκε νέα μεγαλεπήβολη λύση: "λογιστική" εξαγωγή του ρεύματος και στην πραγματικότητα το ρεύμα θα καταναλωνόταν εδώ! "Ξαφνικός θάνατος" για ΟΛΑ, ναι, ΟΛΑ τα λιγνιτικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής της χώρας, τη μέρα θα παρήγαγαν τα Φ/Β και τη νύχτα το φυσικό αέριο, τα λιγνιτικά εργοστάσια δεν είναι "γκαζιέρες", ν' ανεβοκατεβάζουν φορτία ανάλογα με την πορεία του ήλιου ή των σύννεφων. Ο λογαριασμός για τους πολίτες; Απίστευτα εξωφρενικός, το αέριο είναι και εισαγόμενο και πανάκριβο!

Και υπήρχε κι ένα ακόμη, "μικρό" πρόβλημα: οι τιμές του Φ/Β ρεύματος στη Γερμανία ήταν πάντα πολύ χαμηλότερες απ' τις τιμές στην Ελλάδα. Δεν μπορούσε μ' αυτές τις τιμές να προχωρήσει το σχέδιο, οπότε, μετά το Desertec χάσαμε άδοξα και το Ήλιος. Κι έμειναν πάλι απούλητα τα Φ/Β, οπότε κάποια εργοστάσια άρχισαν να κλείνουν στη Γερμανία ή να τα μαζεύουν και να μεταναστεύουν στην Άπω Ανατολή, για να βρουν φθηνή ενέργεια και φθηνά μεροκάματα και να μπορέσουν ν' ανταγωνιστούν τους Κινέζους, που εν τω μεταξύ είχαν ξεκινήσει να σαρώνουν (και αυτή) την αγορά.

Κάποια εργοστάσια βέβαια παρέμειναν στη Γερμανία, που συνέχισε να βάζει Φ/Β με φρενήρη ρυθμό, ιδίως στις πολύ πλούσιες Βαυαρία και Βάδη-Βυρτεμβέργη. Τώρα όμως η Γερμανική αγορά αρχίζει να γεμίζει και πάντα είναι καλό να ...
βρίσκονται εναλλακτικές αγορές: παρά την αποτυχία του Ήλιος, μια τέτοια αγορά δεν θα μπορούσε να είναι η Ελληνική; Ποια είναι η κατάσταση εδώ;

"Το 2014 ήταν μια πολύ κακή χρονιά για την αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν ελάχιστα συστήματα (το μέγεθος της αγοράς ήταν μόλις 1,5% της αντίστοιχης του 2013), ενώ χάθηκαν χιλιάδες θέσεις εργασίας στον κλάδο. Αιτία υπήρξε η καταστροφική πολιτική που ακολουθήθηκε, σε μια προσπάθεια να διορθωθούν παλαιότερες θεσμικές αστοχίες. Παρόλα αυτά και, λόγω της πρότερης εντυπωσιακής ανάπτυξης, το 2014, τα φωτοβολταϊκά κάλυψαν το 7% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια, περισσότερο από κάθε άλλη τεχνολογία ΑΠΕ, φέρνοντας την Ελλάδα (για δεύτερη συνεχή χρονιά) στη δεύτερη θέση διεθνώς σε ότι αφορά στη συμβολή των φωτοβολταϊκών στη συνολική κατανάλωση ενέργειας."

Αυτή είναι η εισαγωγή στην έκθεση του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών για την κατάσταση στην Ελληνική αγορά Φ/Β το 2014 και το διάγραμμα της αρχής είναι πολύ περισσότερο εύγλωττο, τα Φ/Β κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν το 2014. Εξαφανίστηκαν βεβαίως επειδή, χάρη στη φούσκα που δημιούργησαν οι εξωφρενικές εγγυημένες τιμές, ήδη το 2013 είχε καλυφθεί ο στόχος εγκατάστασης Φ/Β για το 2020! Στόχος που είχε τεθεί χωρίς να πάρει υπόψη την ύφεση στην οικονομία λόγω των μνημονίων, που μείωσε πολύ τη ζήτηση ηλεκτρισμού. Κι αφού είχε καλυφθεί ο στόχος του 2020, με το λεγόμενο New deal (Ν.4254/2014) έπεσε "κούρεμα" στις εξωφρενικές τιμές, οπότε χωρίς επιδοτήσεις η αγορά κατέρρευσε.

Κι αφού κατέρρευσε η αγορά και δεν δείχνει σημεία ζωής, ήρθε προχθές η Greenpeace να κάνει μια πρόταση για να την ξαναζωντανέψει: προτείνει είτε να εγκαταστήσει η ΔΕΗ δωρεάν 300 χιλ. Φ/Β συστήματα στην περίοδο 2016-20 για παροχή δωρεάν ηλιακής ενέργειας σε 300.000 φτωχές οικογένειες, είτε να κατασκευάσει η ΔΕΗ Φ/Β πάρκα στην περίοδο 2017-25 και να δίνει δωρεάν ηλεκτρική ενέργεια σε δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ). Φυσικά πάντα με απεξάρτηση απ' το λιγνίτη, που παρά τα τόσα χτυπήματα τα τελευταία 15 χρόνια εξακολουθεί να είναι παρών και "να χαλάει την πιάτσα".

Πολύ βολικά η ΜΚΟ ενδιαφέρεται για τις "φτωχές" οικογένειες ή τους δικαιούχους του ΚΟΤ, αλλά η έκθεσή της, επίσης πολύ βολικά, ξεχνά μερικά απ' τα πολύ βασικά της ηλεκτροπαραγωγής, όπως ότι η παραγωγή πρέπει να γίνεται παρακολουθώντας τη ζήτηση ηλεκτρισμού κι αν υπάρχει ζήτηση χωρίς παραγωγή το αποτέλεσμα είναι απλά ένα μπλακ άουτ. Η ζήτηση στην Ελλάδα έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που τα βλέπουμε στο διπλανό διάγραμμα, τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε αιχμή ζήτησης το μεσημέρι του καλοκαιριού, πλέον υπάρχει μόνο βραδινή αιχμή ζήτησης. Η παραγωγή ηλεκτρισμού λοιπόν πρέπει να γίνεται για την εξυπηρέτηση ζήτησης αυτής της μορφής, όχι οποιασδήποτε άλλης, το τι συμβαίνει στη Γερμανία, στην Κίνα ή στη Νότια Αφρική ουδόλως μας απασχολεί.

Εντυπωσιάζει καταρχήν πως ενώ η ΜΚΟ "ενδιαφέρεται για τους φτωχούς", δεν προτείνει να τους δώσουμε "δωρεάν ρεύμα" από αιολικά, τα οποία "έχουν χαμηλότερο σταθμισμένο κόστος παραγωγής" τόσο απ' το λιγνίτη όσο βεβαίως κι απ' τα Φ/Β, που παρά την πτώση της τιμής τα τελευταία χρόνια παραμένουν ένα ακριβό σύστημα χαμηλής απόδοσης, κατάλληλο μόνο για μια "δημοκρατία των πλουσίων". ή για περιοχές απομακρυσμένες απ' τα δίκτυα ηλεκτρισμού (και πάντα για μικρές καταναλώσεις).

Παρά τη χαμηλή τους απόδοση, τα Φ/Β παράγουν με σημαντική αξιοπιστία (πολύ καλύτερη απ' τα αιολικά) σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, όπως βλέπουμε στο διάγραμμα (για Φ/Β της Πορτογαλίας) και συγκεκριμένους μήνες στη διάρκεια του έτους, τα βράδια και το χειμώνα με τις βαριές συννεφιές απλά δεν παράγουν. Η μορφή της καμπύλης παραγωγής είναι εμφανές πως είναι ριζικά διαφορετική απ' την πιο πάνω μορφή της καμπύλης ζήτησης και ο μόνος τρόπος για να προσαρμοστεί η καμπύλη της παραγωγής στην καμπύλη της ζήτησης είναι να παρεμβληθεί μια μορφή αποθήκευσης, π.χ. σε μπαταρίες όπως της Tesla. Αλλά οποιαδήποτε αποθήκευση προσθέτει στο συνολικό κόστος, αυτό ας μην το ξεχνούμε ποτέ.

Αν θα ανατρέξουμε στα στοιχεία του δικού μας ΑΔΜΗΕ θα δούμε πως, παρά το προχωρημένο του φθινοπώρου, χάρη στην ηλιοφάνεια που επικρατούσε χθες 11 Νοεμβρίου, τα Φ/Β έδιναν και πάλι σημαντική παραγωγή. Με τη βοήθεια του για μια ακόμα φορά απόντος "στρατηγού ανέμου", είναι εντελώς ευδιάκριτη στο σχήμα η ωριαία κατακόρυφη αύξηση, κορύφωση και στη συνέχεια κατακόρυφη πτώση της παραγωγής των Φ/Β, την ίδια στιγμή που τα αιολικά "παράγουν" με μια αξιοπιστία κοντά στο 10% κι από σχεδόν 2GW εγκατεστημένη ισχύ αιολικών παίρνουμε μόλις γύρω στα 0,2GW. Αν περιμέναμε να ηλεκτροδοτηθεί η χώρα από αιολικά, θα έπρεπε να έχουμε εγκαταστήσει τουλάχιστον γύρω στα 50GW, που θα μας κόστιζαν γύρω στα 60 δισεκατομμύρια ευρώ μόνο για αγορά κι εγκατάσταση. Αυτά τα 50GW θα μας έδιναν αξιόπιστα γύρω στα 3-5GW, (για μια ζήτηση που κυμαίνεται χονδρικά από 5-8GW), αλλά, όταν κάποια στιγμή αποφασίσει ο άνεμος να φυσήξει, θα μας έδιναν για λίγη ώρα γύρω στα 20-25GW, που δεν θα ξέραμε τι να τα κάνουμε και θα έπρεπε να πληρώσουμε στις γειτονικές χώρες (ή και στους αιολικούς) πολλά ακόμα δισεκατομμύρια ευρώ για να απορρίψουμε το άχρηστο αιολικό ρεύμα και να προστατέψουμε το δίκτυο.

Αν τώρα δούμε το συνολικό διάγραμμα προβλεπόμενης ζήτησης φορτίου και αντίστοιχης κάλυψης για χθες 11 Νοεμβρίου 2015, πάντα από τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, βλέπουμε πως τις μεσημεριανές ώρες, τότε που παράγουν τα Φ/Β, έχουμε σημαντική περίσσεια φορτίου, που δεν ξέρουμε τι να το κάνουμε. Η ζήτηση φορτίου είναι η κόκκινη γραμμή στο διάγραμμα, ενώ με το μαύρο χρώμα είναι η πρόβλεψη ζήτησης, όπως την έχει υπολογίσει ο ΑΔΜΗΕ. Η αιχμή της ζήτησης προβλέπεται για τις βραδινές ώρες, τότε που οι πολίτες είναι στα σπίτια κι ανάβουν φώτα και τηλεοράσεις, βάζουν πλυντήρια ή μαγειρεύουν, ανάβουν κλιματιστικά και ηλ. σόμπες για να ζεσταθούν. Αυτή η περίσσεια ρεύματος τις μεσημεριανές ώρες οφείλεται στην παραγωγή των Φ/Β κι αν βάλουμε κι άλλα Φ/Β, όπως προτείνει η ΜΚΟ, με τη λαϊκίστικη πρόφαση "για να δώσουμε ρεύμα στους φτωχούς", το μόνο που θα καταφέρουμε θα είναι να φορτώσουμε το δίκτυο με επιπλέον άχρηστο ρεύμα τις μεσημεριανές ώρες. Αυτό το ρεύμα ήδη το έχουμε, απ' τη Φ/Β "φούσκα" των προηγούμενων ετών, δεν χρειαζόμαστε κι άλλο. Και προφανώς δεν χρειαζόμαστε "μελέτες του ποδαριού", τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, δέκα το λαδόξυδο, που να λένε να βάλουμε κι άλλο άχρηστο πάνω στο ήδη άχρηστο, για ακόμα μια φορά η εντελώς ανεύθυνη ΜΚΟ προσφέρει πολύ κακές υπηρεσίες στη χώρα. 

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Όπως προκύπτει αβίαστα απ' τα δυο διαγράμματα του ΑΔΜΗΕ, η χώρα έχει ανάγκη αξιόπιστης (και φθηνής) παραγωγής κυρίως τις βραδινές και νυκτερινές ώρες κι αυτή την αξιόπιστη και φθηνή παραγωγή τις συγκεκριμένες ώρες την εξασφαλίζει μόνο ο λιγνίτης μας, ο δικός μας μαύρος χρυσός. Αν δεν υπήρχε ο λιγνίτης μας, κάτι που μετά μανίας επιδιώκουν οι γνωστές ΜΚΟ, αυτή η αξιόπιστη παραγωγή θα έπρεπε να έρχεται από φυσικό αέριο και ακριβώς γι' αυτό το λόγο το σάπιο πολιτικό σύστημα, που μας κυβέρνησε τα τελευταία 15 χρόνια, φόρτωσε το ηλεκτρικό μας σύστημα με πολλές και "βαριές" (με υψηλά "τεχνικά ελάχιστα") μονάδες αερίου, όχι μόνο ιδιωτικές, αλλά και της ΔΕΗ, όπως η φαραωνική μονάδα της Μεγαλόπολης. Μόνο που το αέριο είναι πανάκριβο και 100% εισαγόμενο, οπότε η αξιόπιστη παραγωγή, αντί να γίνεται με αέριο, γίνεται με εισαγωγές έτοιμου ηλεκτρισμού, απ' τα πυρηνικά και τα λιγνιτικά και τα υδροηλεκτρικά των Βαλκανίων.

Αν η Ελλάδα ήταν Νορβηγία ή Ουρουγουάη ή Αυστρία, θα μπορούσε να έχει φθηνή και αξιόπιστη παραγωγή από υδροηλεκτρικά. Αλλά δυστυχώς δεν είναι. Αν η Ελλάδα ήταν Ισλανδία ή Κόστα Ρίκα ή Νέα Ζηλανδία, θα μπορούσε να έχει φθηνή και αξιόπιστη παραγωγή από γεωθερμία. Αλλά δυστυχώς δεν είναι. Γι' αυτό και σ' αυτό το ιστολόγιο έχουμε υποστηρίξει απ' την αρχή την άποψη πως έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η εγκατεστημένη ισχύς στη χώρα, το μόνο που μας σώζει είναι να βγάλουμε κάποια στιγμή το φυσικό αέριο που υπάρχει νότια της Κρήτης, να γίνει και το φυσικό αέριο εγχώριος ενεργειακός πόρος. Όπως είναι στην Ολλανδία, στη Νορβηγία, στη Βρετανία, σε μια σειρά χώρες που χρησιμοποιούν αέριο για την ηλεκτροπαραγωγή, αφού βεβαίως πρώτα και κύρια το έχουν διαθέσει στην πρωτογενή παραγωγή θερμότητας, όπου η απόδοση είναι πολύ καλύτερη.