Εφοδιασμός εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής σε Νότια Αφρική και Ελλάδα: "βίοι παράλληλοι" ή αντίθετοι;

Η μεγάλη εταιρεία ηλεκτρισμού της Νότιας Αφρικής είναι η Eskom, που παράγει το 95% του ηλεκτρισμού της χώρας και το 45% του ηλεκτρισμού όλης της Αφρικής. Η Eskom βασίζεται στο κάρβουνο,  έχοντας δυο απ' τους μεγαλύτερους σταθμούς παραγωγής με κάρβουνο στον κόσμο, (Kendal, 6x686MW αερόψυκτες! μονάδες,  (Majuba, 3x665 αερόψυκτες+3x716MW υδρόψυκτες μονάδες), ενώ έχει σε στάδιο κατασκευής δυο ακόμα μεγαλύτερα εργοστάσια (Medupi, και Kusile, το κάθε ένα 6x800MW αερόψυκτες μονάδες). Η 1η μονάδα του Medupi μάλιστα συγχρονίστηκε στο δίκτυο το Μάρτιο κι εγκαινιάστηκε επίσημα μόλις προχθές. 

Η Eskom λοιπόν είχε συμβόλαιο με την τοπική εταιρεία Optimum Coal, θυγατρική της μεγαλύτερης μεταλλευτικής εταιρείας του κόσμου, της ελβετικής Glencore, (στους κύριους μετόχους της οποίας θα βρείτε κι έναν Έλληνα), για την τροφοδοσία με κάρβουνο του σταθμού Hendrina (10x200MW, απ' τους πιο παλαιούς σταθμούς της Νότιας Αφρικής). Η Optimum είχε συμβόλαιο παραδόσεων κάρβουνου στο σταθμό μέχι το 2018, αλλά αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα και φάνηκε ασυνεπής στις υποχρεώσεις της, τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα, (στις αρχές Αυγούστου η Eskom επέβαλε ρήτρα 2 δισ. ραντ για κακή ποιότητα κάρβουνου). Η προσφυγή της Optimum στη νομοθεσία διάσωσης εταιρειών, με μέτρα προστασίας απ' τους πιστωτές, ήλθε απλά να περιπλέξει την κατάσταση. Οι διαχειριστές του προγράμματος διάσωσης δήλωσαν πως η τιμή πώλησης δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής και η Optimum "προσφέρθηκε" να δίνει προσωρινά κάρβουνο σε μεγαλύτερη τιμή, μέχρι να ολοκληρωθεί η επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης.

Αυτού του τύπου οι συμβάσεις, σ' όλο τον κόσμο, είτε εκτελούνται ομαλά και οδηγούν σε αμοιβαίο όφελος είτε ...
εμφανίζουν προβλήματα κι αποτελούν "τη χαρά των δικηγόρων". Ένα εργοστάσιο που λειτουργεί σε συνδυασμό με τον προμηθευτή του αποτελεί ένα "δίπολο", το εργοστάσιο δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς προμηθευτή κι ο προμηθευτής δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον αγοραστή του. Η Eskom λοιπόν δήλωσε πως έχει απόθεμα κάρβουνου για άλλες 40 ημέρες και θα ψάξει για άλλο προμηθευτή, ενώ θα ενεργήσει για αποζημίωση απ' την Optimum για αθέτηση της σύμβασης. Ωστόσο, όσο κι αν "κάθεται" επάνω στη σύμβαση, αν δεν βρει άλλο προμηθευτή το εργοστάσιο είναι καταδικασμένο να κλείσει. Κι ακόμα χειρότερα, τα εργοστάσια κατασκευάζονται παντού και πάντα προσαρμοσμένα στα χαρακτηριστικά του τοπικού κάρβουνου, δεν μπορούν να καίνε κάρβουνο με άλλα χαρακτηριστικά χωρίς επιπτώσεις, ιδίως τα πιο παλιά όπως το Hendrina. Επομένως δεν αρκεί να βρεθεί απλά άλλος προμηθευτής, σε συμφέρουσα τιμή, πρέπει και το κάρβουνο να έχει συμβατά χαρακτηριστικά.

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Μια παρόμοια κατάσταση έχουμε στην Ελλάδα με τον ΑΗΣ Μελίτης, την πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της χώρας, που προμηθεύεται την πρώτη ύλη απ' το γειτονικό λιγνιτωρυχείο της Αχλάδας, το οποίο εκμεταλλεύεται ιδιωτική εταιρεία. Τον περασμένο Μάρτιο, με την ευκαιρία της επίσκεψης Λαφαζάνη στη Δυτική Μακεδονία, είχαμε παρουσιάσει τα προβλήματα τροφοδοσίας του ΑΗΣ Μελίτης απ' το ιδιωτικό ορυχείο, που θυμίζουν πολύ την κατάσταση στη Νότια Αφρική. Προβλήματα που εμφανίστηκαν στο τέλος του 2008, επί διοίκησης Αθανασόπουλου στη ΔΕΗ, αλλά τελειώνει το 2015 και δεν έχουν επιλυθεί. Κι ακόμα χειρότερα, η διοίκηση Ζερβού το Μάιο 2011 τροποποίησε τη σύμβαση, πληρώνοντας πλέον πολύ αυξημένη τιμή, ανάλογα με την εκάστοτε σχέση εκμετάλλευσης του ορυχείου. Έστειλε μάλιστα αμέσως και τα στελέχη της στη Φλώρινα να δηλώσουν πως αναλαμβάνει η ίδια τη μετεγκατάσταση του χωριού Αχλάδα, που είναι απαραίτητη εδώ και χρόνια, αλλά τη μετεγκατάσταση δεν την είδαμε ποτέ κι ως γνωστόν, τελικά, όλα εκ του αποτελέσματος κρίνονται. Η διοίκηση "πέταξε το μπαλάκι" του αυξημένου κόστους στον Έλληνα καταναλωτή και, όπως θα λέγαμε στο μάνατζμεντ, έκρυψε το πρόβλημα "κάτω απ' το χαλί", αφήνοντάς το για τους επόμενους.

Τα γειτονικά εναλλακτικά λιγνιτωρυχεία, που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν συμπληρωματικά (ορυχείο Κλειδιού) ή και εξ ολοκλήρου (ορυχείο Βεύης) τον ΑΗΣ Μελίτης παραμένουν κλειστά εδώ και 7 ή 15 χρόνια αντίστοιχα, η ΔΕΗ εισήγαγε λιγνίτη απ' τη Βουλγαρία για τον ΑΗΣ Μελίτης και κατά τα λοιπά, τώρα που έχουμε ξανά εκλογές, όλοι, περιλαμβανομένου του Λαφαζάνη που ως αρμόδιος Υπουργός "ήλθε, είδε και απήλθε", θα μας μιλούν για "ανάπτυξη", για την "ανάγκη να παράγει η χώρα", για την "ανάγκη καταπολέμησης της ανεργίας". Ε, με τα λόγια "δεν βάφονται αυγά", χρειάζονται πράξεις και πράξεις δεν βλέπουμε, όσο κι αν περνούν τα χρόνια.