Κόσμος βασισμένος σε 100% ΑΠΕ: άλλος ένας μύθος, που δεν αντέχει σε κριτική.

H διαμάχη περί τα ενεργειακά καλά κρατεί και στην Αυστραλία, όπου πρόσφατα η εσωκομματική αντιπολίτευση στο κόμμα των Φιλελευθέρων ανέτρεψε τον Πρωθυπουργό Τόνι Άμποτ και επέλεξε ως νέο τον πολυεκατομμυριούχο Μάλκολμ Τέρνμπουλ, 2o πιο πλούσιο πολιτικό της Αυστραλίας. Ο Τέρνμπουλ ήταν επικεφαλής των Φιλελευθέρων το 2009 και θεωρείται πολύ καλός στα οικονομικά, αλλά οι θέσεις που υποστήριζε για σύστημα εμπορίας εκπομπών CO2, γάμο ομοφυλοφίλων και ενοποίηση των ομόσπονδων κρατιδίων τον έκαναν αντιδημοφιλή κι οδήγησαν στην αντικατάστασή του απ' τον Άμποτ. Ο Άμποτ είχε ξεκάθαρες απόψεις για την κλιματική αλλαγή και το κάρβουνο, πολύτιμο εξαγωγικό πόρο της Αυστραλίας και είχε υποσχεθεί δημοψήφισμα για το γάμο των ομοφυλοφίλων. Ωστόσο οι επόμενες εκλογές είναι στο τέλος του 2016 και ίσως κάποιοι δεν άντεχαν να έχουν την Αυστραλία αντίθετη στην επικείμενη Σύνοδο του Παρισιού για το Κλίμα, οπότε η λύση βρέθηκε με εσωκομματική ανατροπή, θεμελιωμένη πάνω την κρίση που έφερε στην οικονομία η πτώση της διεθνούς τιμής του κάρβουνου.

Ο Τέρνμπουλ είχε υποστηρίξει το 2009 τα σχέδια προώθησης των ΑΠΕ της προηγούμενης κυβέρνησης, των Εργατικών, αλλά αμέσως μετά την εκλογή του δήλωσε πως υποστηρίζει το στόχο μείωσης εκπομπών της Αυστραλίας, που είχε θέσει πρόσφατα ο Άμποτ (και θεωρούνταν απ' τους "κλιματολάγνους" ως "άτολμος"). 

Ωστόσο ο Τέρνμπουλ "απ' το κάρβουνο το περίμενε κι απ' τα πυρηνικά το βρήκε": μόλις λίγες μέρες πριν την ανατροπή του Άμποτ έγινε στο Λονδίνο το ...
ετήσιο συνέδριο της Παγκόσμιας Ένωσης Πυρηνικών και μια ανακοίνωση, απ' το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας και την εταιρεία ThinkClimate Consulting (το όνομα είναι μάλλον παραπλανητικό, πίσω απ' την "προστασία" του κλίματος βρίσκεται η προώθηση των πυρηνικών στο κρατίδιο της Νότιας Αυστραλίας), ήλθε να ταράξει τη μακαριότητα όσων ονειρεύονται ένα κόσμο με 100% ΑΠΕ.

Η εργασία έχει τίτλο "Worlds Without Nuclear: A systematic review of 100% renewables literature"και είναι μια κριτική επισκόπηση της βιβλιογραφίας. Εξέτασε 20 μελέτες που υποστηρίζουν πως είναι εφικτός ένας κόσμος βασισμένος σε 100% ΑΠΕ και διαπίστωσε πως παρουσιάζουν βασικές ελλείψεις τεκμηρίωσης και στοιχείων, ενώ σχεδόν κάθε νέα μελέτη βασίζεται στις προηγούμενες και δημιουργεί εντυπώσεις χωρίς να παρουσιάζει κάτι πραγματικά νέο.

Δεν βρήκα το κείμενο της ανακοίνωσης στο Λονδίνο, ωστόσο ανακοίνωση με τον ίδιο τίτλο είχε παρουσιάσει ο ίδιος ερευνητής πριν ένα χρόνο, (από εκεί προέρχονται οι εικόνες που συνοδεύουν το σημερινό κείμενο), και είναι ιδιαίτερα σαφής: "Η πραγματικότητα είναι η μόνη βεβαιότητα, τα μόνα συστήματα ηλεκτροδότησης, που γνωρίζουμε με βεβαιότητα πως λειτουργούν, είναι αυτά που ήδη υπάρχουν σε λειτουργία" και φαίνονται στη διπλανή εικόνα. Σύστημα με "100% ΑΠΕ" βεβαίως και υπάρχει, αλλά είναι με τη σταθερή, προβλέψιμη κι αξιόπιστη γεωθερμία, καμιά σχέση με τα αναξιόπιστα αιολικά, που έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή της Αδελαΐδας και τα Φ/Β, που όλο και περισσότερο καλύπτουν τις στέγες της Αυστραλίας. Βρίσκεται στην Ισλανδία, που κάθεται πάνω στα ηφαίστεια και στους θερμοπίδακες κι ο πληθυσμός της είναι μόλις 330 χιλιάδες κάτοικοι, που μάλιστα ασχολούνται περισσότερο με την αλιεία, όχι τη βιομηχανία.

Το πρόβλημα δεν είναι η ποσότητα παραγωγής ηλεκτρισμού, είναι η ποιότητα κάλυψης της ζήτησης και τα συστήματα με 100% ΑΠΕ θα πρέπει ν' αποδείξουν πως μπορούν να καλύψουν πλήρως και συνεχώς τη ζήτηση σύμφωνα με τις προβλεπόμενες καμπύλες φορτίου, ν' αποδείξουν πως μπορούν ν' αντιμετωπίσουν έκτακτες περιστάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα του δικτύου μεταφοράς και να εξασφαλίσουν την ισορροπία ζήτησης/προσφοράς, τηρώντας τη συχνότητα των 50Hz στο δίκτυο. Κι αυτό πρέπει ν' αποδεικνύεται στην κλίμακα του πεντάλεπτου χρονικού διαστήματος, καθώς έτσι λειτουργεί η αγορά ηλεκτρισμού, έτσι λειτουργούν παγκοσμίως οι αρμόδιες υπηρεσίες παρακολούθησης της ζήτησης και του τρόπου με τον οποίο αυτή καλύπτεται.

Στις μελέτες που εξέτασε ο ερευνητής διαπίστωσε πως υπήρχαν σοβαρές παραλείψεις στο κόστος, την επάρκεια υλικών και τη δυνατότητα ανάπτυξης, κανένα σύστημα δεν είναι επιτεύξιμο και σε κάποια σενάρια ζήτησης "περιγράφεται ένας κόσμος που δεν υπάρχει και πιθανά δεν πρόκειται να υπάρξει". Μια ιδεαλιστική ουτοπία δηλαδή, μόνο που από πίσω της κρύβονται τεράστια οικονομικά συμφέροντα. Αν προσέξετε στο διπλανό πίνακα, θα δείτε πως κάποιοι και στα διπλανά μας Σκόπια ονειρεύονται για το 2050 ένα σύστημα με 100% ΑΠΕ, αλλά προς το παρόν το μόνο στο οποίο διακρίνονται είναι η ανέγερση αγαλμάτων των Ελλήνων Μακεδόνων βασιλέων και η καπηλεία του ονόματος της Μακεδονίας. Αν επιστρέψουν κάποια στιγμή στην πραγματικότητα της Σλαβικής εθνικής τους ταυτότητας, ίσως αντιληφθούν και την πραγματικότητα για το σύστημα με "100% ΑΠΕ".

Επτά απ' τις μελέτες δεν είχαν προσομοίωση συστημάτων, απλά βασίζονταν σε προσομοιώσεις άλλων, πρότερων μελετών. Οι προσομοιώσεις, όπου υπάρχουν, καταδεικνύουν τον κρίσιμο ρόλο τόσο της βιομάζας όσο και της αποθήκευσης ενέργειας σε διάφορα συστήματα.  Αλλά ο αυξανόμενος ρόλος της βιομάζας θέτει σοβαρά ερωτηματικά για τη χρήση του νερού και τις χρήσεις γης για επάρκεια τροφίμων, σ' ένα πλανήτη μάλιστα που αφενός χάνει σταδιακά το καλλιεργήσιμο έδαφος κι αφ' ετέρου, λόγω της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου, που έφερε η βασισμένη στα ορυκτά καύσιμα χρήση άφθονης ενέργειας, βιώνει μια εκρηκτική αύξηση του πληθυσμού στην Ασία και την Αφρική.

Και κατέληξε πως η Σουηδία, το Οντάριο Καναδά και η Γαλλία αποτελούν πολύ καλά παραδείγματα της υψηλής ενεργειακής ασφάλειας και των χαμηλών εκπομπών που προσφέρει η πυρηνική ενέργεια. Μάλιστα ξέχασε ν' αναφέρει πως το Οντάριο αποτελεί επίσης πολύ καλό παράδειγμα άστοχης εισαγωγής των αιολικών και Φ/Β, την τυχαία ενέργεια των οποίων αναγκάστηκε το 2013 να εξάγει στις διπλανές Πολιτείες των ΗΠΑ, φορτώνοντας τους καταναλωτές με επιδοτήσεις 1 δισ. δολαρίων για άχρηστη ενέργεια. 

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Στην ίδια συνεδρία, ένας ερευνητής του Imperial College του Λονδίνου ήταν ιδιαίτερα καυστικός για την ανάμιξη των πολιτικών στην ενέργεια: "logic and politics don't necessarily go hand in hand - η λογική και η πολιτική δεν συμβαδίζουν οπωσδήποτε" και "We entirely miss that most of the problems come from a dysfunction between political, public and scientific establishment which had a more harmonious relationship 30 years ago in the developed world but might not last in the countries where it still exits. - Μας διαφεύγει εντελώς πως τα περισσότερα απ' τα προβλήματα προέρχονται από μια δυσαρμονία ανάμεσα στην πολιτική, δημόσια κι επιστημονική θεώρηση, η οποία είχε μια πιο αρμονική σχέση εδώ και 30 χρόνια στον ανεπτυγμένο κόσμο, αλλά θα μπορούσε να μη διαρκέσει στις χώρες όπου ακόμα υπάρχει".

Ανέφερε μάλιστα το παράδειγμα μιας πρόσφατης έκρηξης σε χημικό εργοστάσιο της Κίνας, που άφησε πίσω της 200 νεκρούς, αλλά "The Germans didn’t then go out and close down their chemical industry. - Οι Γερμανοί δεν προχώρησαν στο κλείσιμο της χημικής τους βιομηχανίας" (κατ' αναλογία προς το κλείσιμο των πυρηνικών μετά τη Φουκουσίμα). Ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του λέγοντας πως "society should challenge "comfortable myths" about renewables and energy efficiency - Η κοινωνία πρέπει ν' αμφισβητήσει "βολικούς μύθους" για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αποδοτικότητα".

Μετά τον αντιπρόεδρο της Νορβηγικής Statoil, που κάλεσε πέρυσι τους πολιτικούς να μην ανακατεύονται στην ενέργεια γιατί μόνο προβλήματα προκαλούν, μετά τη Eurelectric, που αναγκάστηκε φέτος να υπενθυμίσει στους πολιτικούς της ΕΕ τον αναντικατάστατο ρόλο των θερμικών εργοστασίων, άλλος ένας τώρα στο Λονδίνο εκφράζεται με διόλου κολακευτικά λόγια για τις παρεμβάσεις των πολιτικών στον ηλεκτρισμό. Είναι μάλλον καιρός κάποιοι πολιτικοί να ξαναγυρίσουν στα γυμνασιακά θρανία, για να μάθουν τις βασικές αρχές του ηλεκτρισμού, καθώς, όσα πτυχία και να κουβαλούν στο βιογραφικό τους, στην πράξη αποδεικνύονται "κουμπούρες".