Απ' τις αμυγδαλιές της Πτολεμαΐδας στις κερασιές της Ουάσιγκτον: ο πλανήτης "υπερθερμαίνεται", αλλά τα δέντρα κρυώνουν.

Η άνοιξη είναι η εποχή της αναγέννησης της φύσης, μετά τις κρύες μέρες του χειμώνα: τα φυτά ζεσταίνονται και ανθοφορούν για να καρποφορήσουν και να πολλαπλασιαστούν, τα έντομα επανεμφανίζονται για να κάνουν τη γονιμοποίηση των λουλουδιών.

Πριν λίγες μόλις μέρες καταγράψαμε την πολύ καθυστερημένη φετινή ανθοφορία των αμυγδαλιών στη λιγνιτοπαραγωγό περιοχή Κοζάνης-Πτολεμαΐδας και ...
βλέπουμε σήμερα μια ανάλογη είδηση, που μας έρχεται από γεωγραφικό πλάτος παρόμοιο με της Λαμίας, από περιοχή πέραν του Ατλαντικού.

Η μεγαλύτερη γιορτή για τον ερχομό της άνοιξης στις ΗΠΑ είναι το φεστιβάλ της κερασιάς στην Washington DC, την πρωτεύουσα των ΗΠΑ. Οι πρώτες κερασιές φυτεύτηκαν το Μάρτιο 1912, ως δώρο της ιαπωνικής κυβέρνησης, από την τότε Πρώτη Κυρία Ταφτ και τον Ιάπωνα πρέσβη με τη σύζυγό του. Τα δέντρα φυτεύτηκαν σε πολύ χαμηλό υψόμετρο, 1-5 μέτρα, στις όχθες του Tidal Basin, που είναι μια λιμνούλα του ποταμού Πότομακ δίπλα στο μνημείο του Ουάσιγκτον και το μνημείο του Λίνκολν, στο πιο ιστορικό πάρκο της Ουάσιγκτον. 

Το φεστιβάλ της ανθοφορίας της κερασιάς πρωτοξεκίνησε το 1935 και φέτος είναι προγραμματισμένο να διαρκέσει από τις 20 Μαρτίου μέχρι τις 12 Απριλίου, μόνο που φαίνεται πως ξέχασαν να το πουν και στις κερασιές, που άργησαν χαρακτηριστικά ν' ανθίσουν! Είναι η πρώτη φορά στα καταγραμμένα χρονικά που το Μάρτιο δεν υπήρχαν ανθισμένες κερασιές και δείτε τον πολύ ενδιαφέροντα επίσημο πίνακα, που δίνει τα στάδια ανθοφορίας απ' το 1992! Κάποιες ζεστές χρονιές, όπως το 1997-98 και το 2011-12, πράσινο χρώμα εμφανίζεται στα "μάτια"των δέντρων στο τέλος Φεβρουαρίου. Την τελευταία τριετία 2013-15 παρατηρείται το πιο καθυστερημένο "πρασίνισμα" της τελευταίας 24ετίας, η ανθοφορία είναι τρεις βδομάδες καθυστερημένη σε σχέση με το 2012. Στη 2η στήλη μόνο το 2015 θα δείτε ημερομηνία του Απριλίου (οι Αμερικανοί γράφουν πρώτα το μήνα). Το γεωγραφικό πλάτος της Ουάσιγκτον είναι σχεδόν 2^ο μικρότερο απ’ της Νέας Υόρκης, που είδε φέτος το Φεβρουάριο, μετά από πολλά-πολλά χρόνια, τον ποταμό Hudson να παγώνει σε πάχος περίπου 45 εκατοστών.

Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα της Washington Post πριν τρία μόλις χρόνια, στις 14 Μαρτίου 2012, που προέβλεπε την πρώιμη ανθοφορία της κερασιάς στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ λόγω της "παγκόσμιας υπερθέρμανσης". Στη διπλανή εικόνα βλέπετε αποσπάσματα του άρθρου. Μια ομάδα επιστημόνων του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Soo-Hyung Kim, εξέτασε τα ιστορικά δεδομένα 60 ετών ανθοφορίας των κερασιών ως "ιδανικών δεικτών των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής", καθώς "η περίοδος ανθοφορίας τους είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στις θερμοκρασίες, ιδίως το χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης". Φυσικά δεν έχουμε κανένα λόγο ν' αμφισβητούμε τον καθηγητή, είναι κοινή γνώση πως τα δέντρα δεν ανθίζουν το χειμώνα, αλλά περιμένουν τον ερχομό της άνοιξης με τις πιο υψηλές θερμοκρασίες. Αν τα δέντρα νιώσουν πως μπορούν ν' ανθίσουν τον Ιανουάριο θα το κάνουν, δεν περιμένουν τους ανθρώπους να τους το πουν.

Η μελέτη έλεγε πως λόγω της "υπερθέρμανσης" η περίοδος ανθοφορίας της κερασιάς θα ερχόταν 13 μέρες νωρίτερα το 2050 και 29 μέρες νωρίτερα, σχεδόν ένα μήνα, το 2080. Δεν είναι η πρώτη φορά που λέγεται κάτι τέτοιο, το 2000 επιστήμονες του Ινστιτούτου Smithsonian είχαν παρατηρήσει πως οι κερασιές άνθιζαν μια εβδομάδα νωρίτερα σε σχέση με το 1970, πιθανόν λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. 

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα γίνει το 2050 και πολύ περισσότερο το 2080. Θα μας ενδιέφερε πολύ περισσότερο να μας πουν πότε θα ξεκινήσει η περίοδος που θα χρειαστούμε θέρμανση το φετινό φθινόπωρο, του 2015, για να προετοιμαστούμε κατάλληλα. Αυτό θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο για τους πολίτες, αλλά, δυστυχώς, κανένα κλιματικό μοντέλο δεν μπορεί να μας το πει. Έχουν ωστόσο την απαίτηση να πιστέψουμε τα μοντέλα που λένε πώς θα είναι το κλίμα το 2050 και το 2080. Τα ίδια μοντέλα που μόλις το Δεκέμβριο 2007 μας έλεγαν πως το 2013 ο Αρκτικός Ωκεανός θα είναι πλήρως απαλλαγμένος από πάγους και πως τα δέντρα θα ανθοφορούσαν νωρίτερα από ποτέ.

Οι σύγχρονοι υπολογιστές και τα εξελιγμένα προγράμματα έχουν την ικανότητα να "διαβάζουν" γρήγορα μεγάλο όγκο παρατηρήσεων και να προσαρμόζουν γραμμές τάσης. Μόνο που οι παρατηρήσεις του παρελθόντος δεν αποτελούν ασφαλή βεβαιότητα για την πρόβλεψη του μέλλοντος, είναι κάτι σαν τις αποδόσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων: παντού θα δείτε προειδοποιήσεις πως οι παρελθούσες αποδόσεις δεν συνιστούν πρόβλεψη των μελλοντικών. Οι γραμμές τάσης ενίοτε παρουσιάζουν και σημεία καμπής, μόνο που το διαπιστώνουμε εκ των υστέρων. Και φυσικά σοβαροφανείς εξηγήσεις και δικαιολογίες εκ των υστέρων πάντα θα υπάρχουν, αλλά νωρίτερα οι "λάθος" πολιτικές θα έχουν οδηγήσει αστρονομικά ποσά σε συγκεκριμένες τσέπες, καθώς δυο αγαθά είναι που μπαίνουν σήμερα σ' όλα τα σπίτια, το νερό και η ενέργεια. Τα περιθώρια παρεμβάσεων στο νερό δεν είναι μεγάλα, αλλά οι τεράστιες παρεμβάσεις που βλέπουμε στην ενέργεια δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε.

Αν οι αμυγδαλιές και οι κερασιές φέτος άργησαν ν’ ανθίσουν, κανείς δεν γνωρίζει πότε θ’ ανθίσουν του χρόνου. Μπορεί να διακινδυνεύσει μια πρόβλεψη, βασισμένη σε παρατηρήσεις προηγούμενων ετών, μόνο και μόνο για να δει την πρόβλεψη να αποδεικνύεται λανθασμένη. Ο πλανήτης διαρκώς εξελίσσεται και το κλίμα αλλάζει εδώ και 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Τα ζώα και τα φυτά προσαρμόζονται στις αλλαγές, το ίδιο πρέπει να κάνει κι ο άνθρωπος, ν' ακολουθήσει το δρόμο της προσαρμογής, η προσπάθεια ελέγχου του κλίματος θυμίζει όλο και περισότερο την ύβρι του βιβλικού Πύργου της Βαβέλ. Ύβρι που πάντα, κατά την Ελληνική μυθολογία, ακολουθείται από τη Νέμεση, την τιμωρία.

Η Ελληνική μυθολογία μας έχει δώσει επίσης τον Εγκέλαδο, το θεό που σείει τη γη και οι σεισμοί μας θυμίζουν κάθε τόσο πως ο πλανήτης εξελίσσεται. Οι μεγάλοι σεισμοί πριν μερικές δεκάδες χρόνια ήταν εξαιρετικά πολύνεκροι, καθώς οι κατασκευές ήταν ευάλωτες και εύκολα κατέρρεαν. Η αλλαγή στον τρόπο δόμησης, η προσαρμογή δηλαδή των ανθρώπων στη συμπεριφορά του πλανήτη, έσωσε χιλιάδες ζωές και στους μεγάλους σεισμούς της τελευταίας 20ετίας οι καταρρεύσεις κτηρίων μειώθηκαν, τα θύματα ήταν πολύ λιγότερα. Οι σεισμολόγοι δεν μπορούν να προβλέψουν πότε και πού θα γίνει κάποιος σεισμός, αλλά η πολιτεία άλλαξε πολλές φορές τον αντισεισμικό κανονισμό, για να προσαρμοστεί στα δεδομένα που παρατηρούνται: πλέον δεν ενδιαφέρει μόνο το μέγεθος ενός σεισμού, ενδιαφέρει πολύ και η εδαφική επιτάχυνση. Προσαρμογή και στις κλιματικές συνθήκες λοιπόν είναι ο δρόμος που πρέπει ν' ακολουθούμε, καθώς τα κλιματικά μοντέλα θυμίζουν περισσότερο παρατήρηση μιας κρυστάλλινης μπάλλας. Κι όση λιγότερη ενέργεια καταναλώνουμε, τόσο το καλύτερο και για την οικονομία και για τον πλανήτη, η καλή μόνωση των σπιτιών μπορεί να βοηθήσει πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε κλιματικό μοντέλο.