Δορυφορικές φωτογραφίες από το μεταλλείο χρυσού αποτυπώνουν το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής στον Καναδά. Νέα διαρροή, σε μεταλλείο χαλκού στο Μεξικό.

Στις 4 Αυγούστου έσπασε το φράγμα της λίμνης τελμάτων ενός μεταλλείου χαλκού+χρυσού στη Βρετανική Κολομβία, με αποτέλεσμα μεγάλη οικολογική καταστροφή στο γύρω ποταμολιμναίο σύστημα. Τώρα δόθηκαν στη δημοσιότητα δορυφορικές φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν με λίγες μέρες διαφορά, στις 29 Ιουλίου και στις 5 Αυγούστου, και αποτυπώνουν τις περιοχές όπου απλώθηκε η λάσπη του τέλματος.

Τις φωτογραφίες δημοσιεύει η εταιρεία λύσεων γεωπληροφορικής Effigis (πρώην VIASAT GeoTechnologies) και τις τράβηξε ο δορυφόρος Landsat-8.

Στην πρώτη φωτογραφία βλέπουμε την κατάσταση στις 29 Ιουλίου, πριν το ατύχημα (BEFORE). Πάνω αριστερά, με άσπρο χρώμα, διακρίνεται το ...
μεταλλείο και κάτω, με το θαλασσί χρώμα, είναι η λίμνη τελμάτων. Η στενή λωρίδα νερού κατά μήκος του μεταλλείου είναι η λίμνη Polley και η στενή λίμνη κατά μήκος του δεξιού τμήματος της φωτογραφίας είναι η λίμνη Quesnel.

Στη δεύτερη φωτογραφία, στις 5 Αυγούστου, μόλις μια μέρα μετά το ατύχημα (AFTER), φαίνεται καθαρά να έχει αλλάξει το χρώμα της λίμνης τελμάτων, έχει ασπρίσει, επειδή έσπασε το φράγμα, έφυγε το νερό και δεν κάνει αντανάκλαση τον ουρανό.

Στο πάνω μέρος της λίμνης τελμάτων είναι το σημείο όπου έσπασε το φράγμα και ξεχύθηκε η λάσπη προς την κοντινή λίμνη Polley. Διακρίνεται ωστόσο πλέον καθαρά μια λευκή γραμμή να ενώνει πλέον τη λίμνη Polley με τη λίμνη Quesnel. Αυτή η λευκή γραμμή είναι το μικρό ρέμα Hazeltine Creek, μέσω του οποίου η υπερχείλιση του νερού της λίμνης Polley αποστραγγιζόταν προς τη λίμνη Quesnel. Αυτό το ρέμα πριν το ατύχημα είχε πλάτος 1,2μ. και πλέον έχει τοπικά πλάτος έως 150μ. Ήταν τέτοια η δύναμη του νερού και του τέλματος, της λάσπης που ξεχύθηκε απ' το σπασμένο φράγμα, που παρέσυραν όλα τα μεγάλα δέντρα του ρέματος στο διάβα τους και τα "κατέβασαν" στη λίμνη Quesnel, σε μια διαδρομή περίπου 9χλμ. Αυτά τα 9χλμ. αποδείχτηκαν ίσως σωτήρια για τη λίμνη Quesnel, καθώς ανέκοψαν την ορμή του τέλματος και "κράτησαν" μεγάλο μέρος της λάσπης. Στο πάνω μέρος της λίμνης Quesnel, λίγο έξω από τη φωτογραφία, βρίσκεται η μικρή πόλη Likely και η γέφυρα που ενώνει τις δυο πλευρές του ποταμού Quesnel. Οι κορμοί των δέντρων που παρασύρθηκαν απ' το Hazeltine Creek έφθασαν μέχρι τη γέφυρα και απομακρύνθηκαν με μηχανήματα, προκειμένου να μην θέσουν σε κίνδυνο την ευστάθεια της γέφυρας.

Βάζοντας τη μια φωτογραφία πάνω στην άλλη η Effigis δημιούργησε, στην επόμενη φωτογραφία, την αποτύπωση της περιοχής που επηρεάστηκε, πάντα, επισημαίνουμε, μόλις μια μέρα μετά το σπάσιμο του φράγματος. Οι αλλαγές ανάμεσα στις δυο ημερομηνίες φαίνονται με κόκκινο χρώμα. Το σημείο όπου έσπασε το φράγμα φαίνεται με κίτρινο κύκλο. Η Effigis δίνει απλά τις φωτογραφίες, χωρίς σχόλια.

Θα είχε πολύ ενδιαφέρον αν δημοσίευαν φωτογραφίες της λίμνης Quesnel και τις αμέσως επόμενες 3-4 ημέρες, καθόσον η ροή του τέλματος συνεχιζόταν και στις 12/8, (με μειωμένο φυσικά ρυθμό, αφού η υδροστατική πίεση, που προκάλεσε τη ζημιά, έχει εκτονωθεί).

Τα δείγματα νερού που πήρε το τοπικό Υπουργείο Περιβάλλοντος από το ΝΑ άκρο της λίμνης Polley στις 7 & 8/8 έδωσαν αποτελέσματα "πολύ κοντά" στα ιστορικά δείγματα της λίμνης, με μικρή υπέρβαση στο pH και το αλουμίνιο, σε επίπεδα που δεν τα θεωρούν επικίνδυνα για την υγεία. Δείγματα νερού που ελήφθησαν από τρεις τοποθεσίες της λίμνης και του ποταμού Quesnel στις 7/8 έδωσαν "τις πιο πολλές παραμέτρους" εντός των ορίων για το πόσιμο νερό. Εξαίρεση αποτέλεσε ένα δείγμα "που ελήφθη ως το χειρότερο σενάριο", που έδειξε υπερβάσεις σε φώσφορο και αλουμίνιο στα όρια για πόσιμο νερό και υπερβάσεις σε χαλκό, χρώμιο, φώσφορο και αλουμίνιο για την υδρόβια ζωή. Τέτοιες τιμές θεωρούνται αναμενόμενες κοντά σε μεταλλεία χαλκού/αλουμινίου. Κατόπιν αυτού έγινε άρση της γενικής απαγόρευσης χρήσης νερού και η απαγόρευση διατηρείται επ' αόριστο μόνο στις περιοχές που επηρεάστηκαν άμεσα και περιλαμβάνουν τη λίμνη Polley, το ρέμα Hazeltine Creek και την περιοχή της λίμνης Quesnel 100μ γύρω απ' το σημείο όπου το ρέμα εκβάλλει στη λίμνη κι έγινε η άμεση απόθεση των ιζημάτων λάσπης.

Η τοπική κυβέρνηση επιμένει ότι το φράγμα τελμάτων είχε επιθεωρηθεί από γεωτεχνικούς πολλές φορές, 9 φορές από το Μάρτιο 2005 που ξαναλειτούργησε το μεταλλείο. Η  τελευταία γεωτεχνική επιθεώρηση από το Υπουργείο Ενέργειας & Μεταλλείων έγινε το Σεπτέμβριο 2013 και δεν κατέγραψε παρατηρήσεις. Μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση ωστόσο, που κατατέθηκε στα σχόλια από αναγνώστη, επισημαίνει ότι "υπάρχουν στοιχεία μεγάλης αύξησης της παραγωγής τα τελευταία χρόνια, 44 εκ. lb χαλκού το ’14 από 34 το ’12. Στην περίπτωση των συγκεκριμένων κοιτασμάτων χαλκού, που τα χρήσιμα ορυκτά που περιέχουν είναι κάτω του 1% του μεταλλεύματος, αυτό δεν σημαίνει τίποτα άλλο από τέλμα, περισσότερο τέλμα, που θέλει χώρο, περισσότερο χώρο".

Εκείνο που προκαλεί ωστόσο την περιέργεια είναι ότι η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Βρετανικής Κολομβίας καταγράφει τη λίμνη τελμάτων με διαστάσεις 4x4χλμ, ("The tailings pond at Mount Polley Mine is four kilometres by four kilometres"). ενώ από τις δορυφορικές φωτογραφίες στο Google Earth (βλ. Mount Polley, Cariboo F, BC, Canada) οι διαστάσεις είναι περίπου 1,7x1,8χλμ. Και μπορεί οι φωτογραφίες του Google Earth να είναι του 2005, δεν διαφέρουν ωστόσο στις εξωτερικές διαστάσεις της λίμνης από τις τωρινές, που δημοσίευσε η Effigis. Ίσως έχει άλλη έννοια στον Καναδά το 4x4χλμ;

 

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση!

Όπως λοιπόν γράψαμε και την προηγούμενη εβδομάδα, επειδή η Χαλκιδική είναι κορυφαίος τουριστικός προορισμός και δεν επιτρέπονται τα βιομηχανικά ατυχήματα, πρέπει όλοι να μελετήσουν πολύ σοβαρά τί έγινε στον Καναδά, προκειμένου να αποκλειστεί οποιαδήποτε περίπτωση να πάει κάτι στραβά στις Σκουριές. Με την κατάσταση που επικρατεί στις -δυο όλες κι όλες- Ελληνικές Επιθεωρήσεις Μεταλλείων (Βόρειας Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη & Νότιας Ελλάδας στην Αθήνα), σε προσωπικό και μέσα, δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να μπορούν να παρακολουθούν επιτόπου και τακτικά τι πραγματικά γίνεται στα Ελληνικά μεταλλεία, ορυχεία και λιγνιτωρυχεία. Πού να μιλήσουμε και για τα λατομεία τι γίνεται, κάθε πότε βλέπουν Επιθεώρηση. Και βέβαια το μεγάλο ερώτημα είναι: υπάρχει στο ΥΠΕΚΑ ή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ή σε κάποια τέλος πάντων κρατική αρχή, ειδικός γεωτεχνικός, με τις αναγκαίες γνώσεις και εμπειρία, που θα επιθεωρεί τις λίμνες τελμάτων και τα φράγματα στις Σκουριές; Στον Καναδά υπήρχε, αλλά το φράγμα έσπασε και θα περάσει καιρός πριν βγει το πόρισμα της "νεκροψίας". Εδώ; 

Τέλος, σαν να μην έφτανε για τη μεταλλευτική βιομηχανία η καταστροφή στον Καναδά, 40 χιλ. κυβικά διαλύματος θειικού οξέος διέρρευσαν προχθές από μεταλλείο χαλκού στην περιοχή της Sonora, στο Βόρειο Μεξικό, κοντά στα σύνορα με τις ΗΠΑ και μόλυναν τον ποταμό Sonora. Το ποτάμι απέκτησε ένα πορτοκαλί χρώμα σε μια περιοχή επτά δήμων.  Κατόπιν αυτού οι Αρχές κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης κι απαγόρευση χρήσης νερού ακόμα και στην πρωτεύουσα της Sonora, το Hermosillo, όπου ζουν περίπου 800 χιλ. άνθρωποι. 

Ωστόσο, όσοι τυχόν θεωρούν ότι τα βιομηχανικά ατυχήματα πρέπει να οδηγήσουν σε διακοπή της εξορυκτικής βιομηχανίας, να κοιτάξουν πρώτα καλά γύρω τους: ο υπολογιστής ή το smartphone όπου διαβάζουν αυτό το άρθρο, το σπίτι στο οποίο ζουν, το αυτοκίνητο με το οποίο κινούνται, όλος ο υλικός πολιτισμός γύρω τους χρειάζεται μέταλλα και ορυκτά. Χωρίς την εξορυκτική βιομηχανία, που υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο πολιτισμός μας θα καταρρεύσει σε μια νύχτα. Ψυχραιμία λοιπόν και εντατικοποίηση των ελέγχων χρειάζεται. Τίποτα περισότερο ...