Από Καλιφόρνια, Ισπανία, Βρετανία, Γερμανία, Ελλάδα το μάθημα είναι ένα: η ηλεκτρική ενέργεια είναι αγαθό, δεν είναι εμπόρευμα!

  Το ιστολόγιο "Λιγνίτης: ο δικός μας μαύρος χρυσός" ξεκίνησε τα Χριστούγεννα 2013 για να συμβάλλει στον προβληματισμό πάνω στα ενεργειακά μας ζητήματα. Δεν διεκδικεί ...
το αλάθητο του Πάπα, δεν διεκδικεί τη μοναδική γνώση, είναι ανοιχτό σε διάλογο κι επιχειρήματα. Τον προηγούμενο μήνα είχα δημοσιεύσει ένα μακροσκελές και εμπεριστατωμένο σχόλιο αναγνώστη και το ίδιο κάνω και σήμερα, δημοσιεύοντας ένα βίντεο που κατατέθηκε στα σχόλια. Το πρώτο μισό του βίντεο μιλάει για την περιπέτεια που έζησαν στην Καλιφόρνια, με την "απελευθέρωση" της αγοράς ενέργειας και τα περίφημα μπλακ άουτ. Είναι ένα 15λεπτο απόσπασμα απ' το ντοκυμαντέρ "Καταστρόικα". Το 2ο μισό αναφέρεται στην επαπειλούμενη απ' τη μνημονιακή κυβέρνηση ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ.

Σ' αυτή τη χώρα σπαταλούμε πολλή φαιά ουσία όχι στο τι λέει κάποιος, αλλά στο ποιός το λέει. Δεν μας ενδιαφέρει τι έχει να πει κάποιος, αλλά αν είναι "δικός μας" ή αν είναι "απ' τους άλλους". Κι ίσως είναι απ' τα στοιχεία εκείνα που μας οδήγησαν πρώτα στην ηθική χρεοκοπία, των αξιών και των ιδανικών, κι έπειτα στην οικονομική. Ε, καιρός είναι κι αυτό να αλλάξει, να μάθουμε ν' ακούμε κάποιον για τα επιχειρήματα που έχει να παραθέσει κι όχι για τα κομματικά γαλόνια που έχει.

Αν μάθουμε να συζητούμε περισσότερο και να κραυγάζουμε λιγότερο, ίσως κάποτε καταφέρουμε να φτιάξουμε κι εμείς ένα κρατικό μηχανισμό που θα δουλεύει ρολόι, υπηρετώντας τον πολίτη, ακόμα κι όταν επί 1,5 χρόνο δεν υπάρχει κυβέρνηση, όπως έγινε στο Βέλγιο. 

Το δίδαγμα λοιπόν, που πήρε όλος ο πλανήτης απ' την περιπέτεια που έζησε η Καλιφόρνια είναι, ότι όταν "απελευθερώσεις" την ηλεκτρική ενέργεια, το αγαθό που έχει τη μοναδική ιδιαιτερότητα να μην αποθηκεύεται, καταλήγεις με γδαρμένους καταναλωτές και ανύπαρκτη παροχή υπηρεσιών, τουτέστιν μπλακ άουτ. Θα τα δείτε στο βίντεο, και τα έχω ήδη άλλωστε γράψει το Δεκέμβριο, στην πρώτη από τις αναρτήσεις που αφιέρωσα στον ΑΔΜΗΕ. 

Κι εκτός του ότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν αποθηκεύεται, υπάρχουν οι έννοιες για το φορτίο βάσης, που έχει μόνιμη ζήτηση και πρέπει να παράγεται αδιαλείπτως, για το μεταβλητό φορτίο, που έχει κάποια όρια μέσα στα οποία συνήθως κινείται και πρέπει να μπορεί να καλυφθεί με ευέλικτους μηχανισμούς και υπάρχει και το φορτίο αιχμής, που θα εμφανιστεί λίγες φορές στη διάρκεια του έτους και η κάλυψή του απαιτεί εφεδρείες και είναι κατά κανόνα πολύ ακριβή υπόθεση. Στις "απελευθερωμένες" αγορές αυτές οι έννοιες τείνουν να ισοπεδωθούν, επειδή όλοι θέλουν να μπουν στην κάλυψη του φορτίου βάσης, που διασφαλίζει αδιάλειπτη λειτουργία κι εξασφαλισμένη κερδοφορία. Κρατικοδίαιτοι "επενδυτές", που κοιτούν να θησαυρίσουν απ' τα δημόσια αγαθά.

Οι αναρτήσεις του ιστολόγιου “Λιγνίτης: ο δικός μας μαύρος χρυσός” βρίσκονται πλέον και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite ! Δείτε μας λοιπόν τώρα και στο Facebook και κάντε Like στη σελίδα μας! 

Έτσι λοιπόν τώρα κάτι ανάλογο με την Καλιφόρνια φαίνεται ότι πάει να γίνει και στη Βρετανία, όπου η Θατσερική λογική της ιδιωτικοποίησης των πάντων έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση εντελώς ανάλογη μ' αυτή της Καλιφόρνια: ήδη ακούγονται φωνές για επενδύσεις που δεν γίνονται, για συνεχείς αυξήσεις των τιμολογίων, για διαμόρφωση ανεξέλεγκτου καρτέλ των μεγάλων εταιρειών που γδέρνει τους καταναλωτές. Θυμίζουμε ότι στη Βρετανία έχει προηγηθεί το φιάσκο της πλήρους ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων το 1993, που ανάγκασε τους Βρετανούς το 2002 στη μερική επανεθνικοποίηση των υποδομών στην κρατική εταιρεία Network Rail. Μέχρι όμως να γίνει αυτό, κάποιοι Βρετανοί έχασαν τη ζωή τους σε πολύνεκρα δυστυχήματα που προκλήθηκαν απ' τις κακοσυντηρημένες ράγες. Είναι γνωστό ότι η κερδοσκοπία του κεφαλαίου έχει μονίμως ανθρώπινα θύματα. Γι' αυτό τώρα είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα των Εργατικών το ζήτημα της επανεθνικοποίησης των τρένων.

Στην Ισπανία το όνειρο των ΑΠΕ κατέληξε εφιάλτης, και μάλιστα πολύ νωρίς, πριν καν εκλεγεί εδώ το 2009 ο Παπανδρέου. Σήμερα η Ισπανία έχει ένα τεράστιο έλλειμμα 25,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος 2012 στον Ειδικό Λογαριασμό για τις ΑΠΕ (δείτε δίπλα την ετήσια εξέλιξη), και το κράτος αναγκάστηκε να αρχίσει να σβήνει την υπογραφή του απ' τις παλιές συμβάσεις με τις εξωφρενικές ταρίφες. Σας θυμίζει μήπως τα δικά μας κατορθώματα αυτό το γράφημα;

Στη Γερμανία έχουν το πιο μεγάλο πρόβλημα απ' όλους, επειδή εκεί έσπευσαν μετά τη Φουκουσίμα ν' ανακοινώσουν ότι κλείνουν τα πυρηνικά και θα βάλουν ΑΠΕ. Απλά η Γερμανική οικονομία είναι πολύ ισχυρή και αντέχει ακόμα, επειδή με το σκληρό ευρώ έχει εξοντώσει τον Ευρωπαϊκό Νότο, μέχρι και η Γαλλία το φωνάζει ξανά και ξανά. Μέχρι πότε όμως θα αντέχουν κι οι Γερμανοί να πληρώνουν; Όχι για πολύ ακόμα!

Πολλές εταιρείες που κατασκεύαζαν Φ/Β χρεοκόπησαν, τα αιολικά δεν μπορούν να δουλέψουν σωστά είτε επειδή δεν φυσάει αρκετά(!) είτε επειδή δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμα τα απαραίτητα χιλιάδες χιλιόμετρα δίκτυα υψηλής τάσης που χρειάζονται και η Γερμανία ψάχνει τρόπους να εξάγει το πρόβλημα στην υπόλοιπη Ευρώπη, τα τιμολόγια έχουν αυξηθεί και οι καταναλωτές γκρινιάζουν, οι βιομήχανοι τρέμουν μήπως αναγκαστούν να πληρώσουν κι αυτοί το λογαριασμό των ΑΠΕ και η μοναδική τεχνολογία που λύνει την τελευταία τριετία το πρόβλημα της Γερμανίας είναι ο λιγνίτης! (Brown coal στο διάγραμμα). Και βεβαίως οι Γερμανοί κουνούν το δάκτυλο σε όλους στην Ευρώπη για την "κλιματική αλλαγή", αλλά είναι οι ίδιοι, με την επιστροφή τους στο λιγνίτη και το λιθάνθρακα, που αυξάνουν τις εκπομπές CO2!  

Τα διδαγματα λοιπόν, για όποιον είναι καλοπροαίρετος, εξετάζει τα τεχνικά και οικονομικά στοιχεία, δεν διέπεται από ιδεολογικό δογματισμό κι έχει τη διάθεση να μαθαίνει απ' τα λάθη των άλλων για να τ' αποφύγει ο ίδιος, είναι σαφή: η ηλεκτρική ενέργεια δεν αποθηκεύεται και γι' αυτό, αν προσπαθείς να έχεις πολλά ανταγωνιστικά μεταξύ τους εργοστάσια, ελπίζοντας ότι ο ανταγωνισμός θα ρίξει τις τιμές, καταλήγεις να έχεις εργοστάσια που κάθονται χωρίς να έχουν αντικείμενο, ή, με άλλα λόγια, καταλήγεις να έχεις μη εξυπηρετούμενα κεφάλαια που πιέζουν για μηχανισμούς "αποζημίωσης διαθέσιμης ισχύος", καταλήγεις να μην θέλει κανείς να επενδύσει σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, καταλήγεις -αργά ή γρήγορα- σε μπλακ άουτ. Ο ανταγωνισμός έχει πάντα σαν συνέπεια οι λιγότερο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις να κλείνουν: στον ηλεκτρισμό αυτό είναι καταστροφικό, γιατί αν κλείσουν επιχειρήσεις δεν θα έχεις τις απαιτούμενες εφεδρείες του συστήματος. Να μην ξεχνούμε ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται στο μέσον της Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Ελβετία, δεν έχει καλωδιακές διασυνδέσεις παντού γύρω-γύρω για να εξασφαλίσει εγχώρια επάρκεια με φθηνές εισαγωγές. Κάποιες μικρής δυναμικότητας διασυνδέσεις μόνο υπάρχουν, για την ευστάθεια των συστημάτων όλων των χωρών. Και η διασύνδεση με την Τουρκία δεν μπορεί καν να θεωρηθεί έστω και στοιχειώδους αξιοπιστίας: η Τουρκία έχει κατ' επανάληψη διακόψει τη ροή φυσικού αερίου προς την Ελλάδα, γιατί δεν θα διακόψει και τη ροή ηλεκτρισμού αν το θελήσει; 

Κι όταν βασίζεσαι σε εισαγωγές, καλό είναι να σκέφτεσαι και με τι θα τις πληρώσεις: αν το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών είναι βαθιά ελλειμματικό, τα χρήματα φεύγουν απ' τη χώρα και η νέα χρεοκοπία είναι στο τσεπάκι! Κι αυτό κάνει ακόμα πιο εγκληματική την πολιτική της αλόγιστης προσθήκης ΑΠΕ μέχρι το 2020, αφού, όπως είπε ο ΑΔΜΗΕ, μετά τη απόσυρση των δυο λιγνιτικών ΑΗΣ, του ΑΗΣ Αμυνταίου και του ΑΗΣ Καρδιάς, θα είμαστε ευτυχείς ότι έχουμε πολλές ΑΠΕ, αλλά, το μεγάλο ΑΛΛΆ, το βράδυ θα χρειαζόμαστε εισαγωγές για να έχουμε ρεύμα!

Κι επειδή ο σύγχρονος πολιτισμός βασίζεται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αν δεν έχουμε ρεύμα ο πολιτισμός πάει περίπατο: τέρμα τα διυλιστήρια νερού, τέρμα η συντήρηση των τροφίμων, τέρμα τα αεροδρόμια, τέρμα οι τηλεπικοινωνίες, τέρμα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τέρμα οι υπολογιστές, τέρμα ο φωτισμός των δρόμων τη νύχτα, τέρμα ..., τέρμα ..., τέρμα .... Το πλήρες χάος και η επιστροφή στο σκοτάδι του μεσαίωνα! Θα μείνουμε κι εμείς με το όνειρο, ότι το σπίτι μας θα φωτίζεται ...